Widząc obszerność tych powieści, jestem przekonany, że każdemu uczniowi ciśnie się na usta tylko jedna odpowiedź – zdecydowanie należy je usunąć. Ale jak to mówią, nie powinno się oceniać książki po okładce i jej „grubości”, dlatego też przed udzieleniem odpowiedzi na to pytanie, postanowiłem zapoznać się przynajmniej z jednym utworem tego autora. Już w trakcie lektury pierwszego tomu „Potopu” miło się zaskoczyłem. Po skończeniu czytania uważam, że pomimo obszerności tych powieści, należy je jak najbardziej pozostawić w spisie szkolnych lektur. Wielu z pewnością z wielkim zdziwieniem zapyta mnie: dlaczego? Aby zaspokoić ich ciekawość, przytoczę tutaj kilka argumentów potwierdzających moje stanowisko w tej kwestii.
Przede wszystkim uważam, że Henryk Sienkiewicz był mistrzem w tworzeniu interesujących fabuł, które obfitują w nieoczekiwane zwroty akcji, co powoduje, że jego książki czyta się jednym tchem. Czytelnik nawet nie zauważy, kiedy kończy już trzeci tom. Powieści te są głównie historyczne, ale odnajdziemy w ich fabule także wątki przygodowe, romansowe, a nawet thrillerowe (tak dziś popularne). Wprawdzie zdarza się, że Sienkiewicz pomija niektóre fakty z historii Polski, podczas gdy inne wyjaskrawia, ale sądzę, że z jego tekstów wiele możemy się dowiedzieć o losach Polaków i naszego kraju. Wszyscy doskonale wiemy, że autor pisał te utwory „ku pokrzepieniu serc” i uważam, że świetnie wywiązał się z tego zadania. Uważam także, że pisarz, pokazując wielkie osiągnięcia Polaków i odnoszone przez nich zwycięstwa nad wrogami, uczy młodzież patriotyzmu, który w dzisiejszych czasach gdzieś się zagubił. Dlatego też należy docenić patriotyczny i wychowawczy aspekt tychże książek.
Kolejnym argumentem potwierdzającym moje stanowisko jest język, jakim posłużył się autor. Używanie języka przesiąkniętego archaizmami jeszcze bardziej zbliża czytelnika do realiów opisywanej epoki w dziejach Polski. Dodatkowo wzbogacają one zasób naszego słownictwa, co jest niewątpliwie następną zaletą tych utworów. Powieści Sienkiewicza charakteryzuje również niezwykle barwny i perfekcyjny styl.
Najważniejszym powodem, dla którego warto znać książki Henryka Sienkiewicza, jest jednak fakt, iż należy on do jakże nielicznego grona polskich laureatów literackiej Nagrody Nobla. Przyznanie mu tego wyróżnienia świadczy o ogromnym talencie pisarza oraz o wyjątkowości i ogromnej wartości jego dzieł.
Mógłbym wymienić więcej powodów, dla których uważam, że nie wolno usuwać powieści Sienkiewicza z kanonu lektur szkolnych. Wydaje mi się jednak, że te, które tutaj zasygnalizowałem, są wystarczające. Zapewne znajdą się osoby, dla których utwory te są nic nieznaczącymi książkami i będą podawać na to swoje argumenty, ale uważam, że zalety znacznie przewyższą wady. Namawiam wszystkich do przeczytania tych dzieł, bo naprawdę warto je znać.