Rywal
Sporny obszar
Najważniejsze wydarzenia
Uwagi
Czechosłowacja
Śląsk Cieszyński
5 październik 1918- tymczasowa ugoda organizacji polskich i czeskich
23 styczeń 1919 – atak wojsk czeskich, walka z polską samoobroną
28 lipiec 1920 – ustalenie przez mocarstwa przebiegu granicy; podział Cieszyna (konferencja w Spa)
Po czeskiej stronie granicy pozostało 14 tys. Polaków. Polska w 1938 wymusiła zwrot Zaolzia
Niemcy
Górny Śląsk
16-24 sierpień 1919 – powstanie śląskie; szybko stłumione
19-27 sierpień 1920 – drugie powstanie śląskie
20 marzec 1921 – plebiscyt 59,6% za Niemcami, 40,4% za Polską
2/3 maj 1921 – wybuch polskiego powstania na wieść o niekorzystnych planach podziału Śląska
21-27 maj 1921 – bitwa o Górę św. Anny
czerwiec 1921 – przerwanie walk, przybycie oddziałów rozjemczych
20 październik 1921 – podział Śląska
Znaczna autonomia Górnego Śląska w ramach Rzeczypospolitej (własny sejm i skarb)
Powiśle, Warmia i Mazury
11 lipiec 1920 – plebiscyt – 96,6% za Niemcami; w wyniku tego do Polski przyłączono jedynie 8 pogranicznych wsi.
Plebiscyt odbył się w czasie największych sukcesów Armii Czerwonej
Wielkopolska
październik-grudzień 1918 – tworzenie polskich oddziałów zbrojnych
27 grudzień 1918 – wybuch walk w Poznaniu, w ciągu kilku dni opanowano większość miast regionu
styczeń-luty 1919 – walki z regularną armią niemiecką
18 czerwiec 1919 – traktat wersalski; Wielkopolska przyznana Polsce
Jedyne w pełni wygrane powstanie polskie.
Litwa
Wileńszczyzna
sierpień 1920 – przekazanie Wilna Litwie przez bolszewików
wrzesień-październik 1920 – walki polsko-litewskie
7 październik 1920 – zawieszenie broni w Suwałkach
9 październik 1920 – zajęcie Wilna przez oddziały gen Żeligowskiego; utworzenie Litwy Środkowej (formalnie niepodległej)
24 marzec 1922 – przyłączenie Litwy Środkowej do Polski
Konflikt z Litwą o Wilno przez cały okres międzywojenny.
Ukraińcy
Galicja
1 listopad 1918 – początek walk polsko-ukraińskich o Lwów
22 listopad 1918 – przebicie się do Lwowa regularnych wojsk polskich
kwiecień-czerwiec 1919 – ofensywa polska i wyparcie wojsk ukraińskich z Galicji Wschodniej po Zbrucz.
W okresie międzywojennym silne organizacje ukraińskie, podczas II wojny walki polsko-ukraińskie.
Rosja Radziecka
Białoruś, Ukraina
grudzień 1918 – pierwsze walki polskiej samoobrony z maszerującą na zachód Armią Czerwoną
1919 – walki polsko-radzieckie i rokowania w związku ze zmienną sytuacją polityczną w Rosji i na Ukrainie
25 maj 1920 – polska ofensywa na Kijów
czerwiec-lipiec 1920 – kontrofensywa radziecka i odwrót wojsk polskich
23 lipiec 1920 – w Moskwie powstaje Tymczasowy Komitet Rewolucyjny Polski (Marchlewski, Dzierżyński) jako zalążek władz Polskiej Republiki Radzieckiej
13-25 sierpień 1920 – obrona Warszawy i kontrofensywa znad Wieprza, rozbicie i wyparcie bolszewików (cud nad Wisłą)
wrzesień 1920 – ofensywa polska, zwycięska bitwa nad Niemnem
12 październik 1920 – ustalenie zawieszenia broni z dniem 18 października
18 marzec 1921 – pokój w Rydze; ustalenie granic, zobowiązanie Rosji do zwrotu zagrabionych dzieł kultury.
Wzajemne stosunki napięte przez cały okres międzywojenny, co było związane z totalitarną polityką wewnętrzną ZSRR i działaniami sterowanych z Moskwy komunistów polskich, jawnie występujących przeciwko interesom państwa polskiego.
