Porifera
Proste , wodne zwierzęta wielokomórkowe, o niewyodrębnionych tkankach i narządach. Żyją w środowiskach wodnych (większość w morzu).Ich ciało ma wysokość od 1 do 200 cm i różny kształt. Prowadzą osiadły tryb życia.
Uważa się że gąbki pochodzą od Choanoflagellata –Wiciowców kołnieżykowatych, gdyż są jedynymi zwierzętami posiadającymi choanocyty bardzo podobne do tych wiciowców.
Porifera uznaje się za ślepą uliczkę ewolucji, ponieważ od nich nie wzięła początku żadna inna grupa zwierząt.
Dzielimy je na trzy grupy w zależności od budowy szkieletu:
• Calcispongiae (wapienne)—szkielet zbudowany z igieł- sklerytów z węglanu wapnia
• Hexactinellida (szkliste)—igły- skleryty krzemionkowe
• Demospongiae (zwyczajne)—zbudowane ze sponginy (włókna białkowe) lub igieł krzemionkowych lub innych kombinacji
Dzielimy je równie w zależności od położenia porów:
• Aksony– postać dzbanka o cienkich ścianach wysłanych z zewnątrz pinakocytami, od wewnątrz — choanocytami, a w mezohylemie — amebocytami
• Sykony– choanocyty wyściełają jedynie szerokie boczne komory
• Leukony– choanocyty znajdują się tylko w okrągłych komorach ściany ciała
Gąbki zbudowane są z szeregu komórek o różnej specjalizacji :
• Porocyty—pierścieniowate komórki tworzące pory
• Choanocyty—wyściełają wnętrze ciała i wytwarzają prąd wody, który przenosi pokarm i tlen a zabiera dwutlenek węgla i inne metabolity. Mają również zdolność do fagocytozy, są uwicione.
• Mezohylem—galaretowata substancja podtrzymywana igiełkami szkieletowymi.
• Amebocyty—znajdują się w mezohycie, powstają z nich komórki budujące szkielet skleroblasty i biorą udział w rozmnażaniu
Woda dostaje się do organizmu za pomocą licznych porów, przepływa przez jamę wewnętrzną, zwaną spongocelem i wypływa przez osculum. Wodę wprawiają w ruch wici choanocytów opatrzone w kołnierzyk zbudowany z wypustek błony cytoplazmatycznej.
Odżywianie
Są filtratorami. Kiedy woda krąży w ciele gąbki lepkie kołnierzyki choanocytów wychwytują z niej cząstki pokarmu. Następnie są one trawione w samych choanocytach lub są przekazane do amebocytów. Niestrawione cząstki pokarmu są wyrzucane przez osculum do wody
Wymiana gazowa
Na zasadzie dyfuzji i jest prowadzone przez każdą komórkę we własnym zakresie
Rozmnażanie
• Bezpłciowo- pączkowanie-formują wielokomórkowy pączek, który bądź odrywa się i tworzy nowy samodzielny organizm, bądź pozostaje i tworzy kolonię.
• Płciowo-są organizmami obojnakimi, przechodzą rozwój złożony z uwicioną larwą amfiblastulą. Jedne amebocyty przekształcają się w plemniki, a inne w komórki jajowe. Zapłodnienie i wczesny rozwój zarodka zachodzą w mezohylu. Larwa wypływa i przez jakiś czas pływa jako organizm planktoniczny, a następnie przyczepia się do twardego podłoża i zaczyna osiadłe życie.
Wykazują zdolność do regeneracji.
