Patriotyzm Polaków – mit czy cecha narodowa? Uzasadnij swój sad odwolujac sie do wybranych przykladów literackich z róznych epok. Wypracowanie na temat: Patriotyzm Polaków – mit czy cecha narodowa? Uzasadnij swój sad odwolujac sie do wybranych przykladów literackich z róznych epok. Patriotyzm to wielkie slowo. Oznacza umilowanie kraju ojczystego, a takze gotowosc poswiecenia sie dla wlasnego narodu. Literatura polska jest prawdziwa szkola uczuc patriotycznych, bo niemal od poczatku swego istnienia wyraza gleboka troske o losy ojczyzny, tworzy wzorce osobowe prawdziwego patrioty i obywatela. Mit wyraza wierzenia danej spolecznosci – ma sluzyc celom dydaktycznym. Patriotyzm jako mit jest trafnym sposobem na dotarcie do wnetrza ludzkiej duszy, do miejsca gdzie rodzi sie wewnetrzna potrzeba pomocy ojczyznie. Pokazujac ludziom przyklady postepowania wielkich patriotów, poglebiamy ich zainteresowanie wlasnym krajem – ojczyzna – matka. Jest to wewnetrzna sila, której nie potrafimy sie oprzec. Oczywiscie – byli, sa i beda ludzie, dla których slowo patriotyzm nic nie znaczy. Dla których ojczyzna jest tylko wpisem w dowód tozsamosci. Czy mówiac o patriotyzmie Polaków powinnismy uwazac, ze jest to mit czy moze cecha narodowa? Biorac pod uwage twórczosc pisarzy róznych epok z latwoscia odnajdujemy dziela, które byly napisane dla ludzi i o ludziach – zalazki mitów i szczególowo wykreslajace patriotyzm, jako ceche narodowa. Przypatrujac sie utworom poszczególnych epok mozemy stwierdzic, iz autorzy starali sie natchnac Polaków patriotyzmem w dwojaki sposób. Przedstawiajac postawy – wzorce lub hiperbolizujac fakty. Nie bylo to jednak do konca skuteczne, poniewaz kazda kolejna epoka przynosila nowe problemy, z którymi trzeba bylo sie zmagac od podstaw. Na poczatek przedstawie utwory, w których autorzy pokazali postawy patriotyczne na mniej lub bardziej autentycznych zdarzeniach – udowadniajac patriotyzm jako ceche narodowa Polaków. Juz w epoce renesansu Kochanowski apeluje do Polaków, aby opamietali sie i ze wzgledu na pamiec minionych wieków, postarali sie naprawic Rzeczpospolita. Nawoluje do zmiany polityki i wprowadzenia radykalnych reform w dziedzinie finansów (podatki) jak i polityki wojennej. W Piesni o spustoszeniu Podola pisze: Córy szlacheckie (zal sie mocny Boze) Psom bisurmanskim brzydkie sciela loze (…) Skujmy talerze na talary, skujmy, A zolnierzowi pieniadze gotujmy (…) Dajmy, a naprzód dajmy! Sami siebie Ku gwaltowniejszej chowajmy potrzebie. Jan Kochanowski – ojciec poezji polskiej- w Odprawie poslów greckich przedstawil wzór prawdziwego obywatela i patrioty. Trojanczyk Antenor, który nie daje sie przekupic Parysowi. Przeciwstawia sie Priamowi proponujac polityke ugodowa – oddanie Heleny Grekom. Oczywiscie sytuacja jest tu kostiumem artystycznym i rzecz rozgrywa sie w oparciu o sytuacje Polski. Waclaw Potocki w utworze Transakcja wojny chocimskiej ma za zadanie pokrzepic serca Polaków przez ukazanie walk pod Chocimiem i mestwa hetmana Karola Chodkiewicza. We fragmencie pod tytulem Przedmowa Chodkiewicza do rycerstwa naczelny wódz zwraca sie do zolnierzy apelujac do ich sumien i dodajac otuchy by zachecic ich do ofiarnej walki. Porównuje ojczyzne do matki utrapionej : Patrzmy tez, co za ludzi mialy tamte wieki, Którzy nam te ojczyzne dali do opieki! (…) Przebóg! cóz nas w tak drobne przerobilo mrówki? Zbytkami nieszczesnymi, lakomymi garly Samismy sie w pigmejów postrzygli i karly. Pan Tadeusz – epopeja narodu Polskiego – przedstawia fakty, zachowania i cechy narodowe. Miedzy innymi – patriotyzm. Autor – Adam Mickiewicz – przedstawia tragiczne losy mlodego zawadiaki Jacka Soplicy, który popelniajac wiele bledów pragnie sie zrehabilitowac ojczyznie i wciela sie w postac ksiedza Robaka. Wszystkie jego grzechy lat mlodzienczych zostaly wybaczone, bo reszte swego zycia poswiecil walce z wrogami ojczyzny.. Dwie epoki pózniej – w Mlodej Polsce – Stanislaw Wyspianski autor dramatu Wesele zaniepokojony jest losami ojczyzny i gleboko przezywa niewole swego narodu. Ukazuje nam stan spoleczenstwa, w którym integracja mieszczanstwa i chlopów nie jest mozliwa i ostro krytykuje je za to, ze nie potrafi podjac walki o niepodleglosc. Obala mity narodowe dotyczace zarówno szlachty jak i chlopów oraz wykazuje, ze zadna z tych warstw nie jest zdolna do spelnienia dziejowej misji, walki o wolnosc. Przedstawia motyw Zlotego Rogu, który stal sie narodowym symbolem zjednoczenia do walki: Miales, chamie, zloty róg, miales, chamie, czapke z piór: czapke wicher niesie, róg huka po lesie, ostal ci sie ino sznur. Przypatrzmy sie teraz kreowaniu przez autorów mitu o Polaku – patriocie. Tworzeniu fikcyjnych scen, przykladów i kazan kierowanych do ludzi. Przedstawienie wyidealizowanej osobowosci oraz wytykanie bledów, chorób narodu Polskiego bylo podstawowa forma dydaktyczna w epoce Renesansu. Jan Kochanowski mówi o powinnosciach kazdego obywatela i istocie patriotyzmu. Czlowiek cale zycie powinien zabiegac o swe dobre imie – Piesn o dobrej slawie : Sluzymy poczciwej slawie, a jako kto moze, Niech ku pozytku dobra wspólnego pomoze. Obywatele swe sily powinni poswiecac ojczyznie. – O cnocie : A jesli komu droga otwarta do nieba Tym co sluza ojczyznie. Waclaw Potocki we fraszce Czuj! stary pies szczeka mówi o tym, ze jego glos troski o panstwo nie trafia do obywateli, a co niektórym nawet przeszkadza. W nastepnej epoce – oswieceniu Ignacy Krasicki w utworze Hymn do milosci ojczyzny nakazuje czcic i kochac ojczyzne. Powinno sie to przejawiac w gotowosci do bezgranicznych poswiecen. Swieta milosci kochanej ojczyzny, Czuja cie tylko umysly poczciwe (…) Byle cie mozna wspomóc, byle wspierac, Nie zal zyc w nedzy, nie zal i umierac. Satyry i bajki Krasickiego gania zle przyzwyczajenia narodu polskiego. W Swiecie zepsutym autor porównuje ojczyzne do tonacego okretu, którego trzeba ratowac. Adam Mickiewicz przedstawil Konrada Wallenroda jako czlowieka zmuszonego kroczyc droga podstepu i zdrady dla ratowania Litwy. Posuwa sie nawet do zabicia prawdziwego Konrada Wallenroda, bo wie, ze w otwartej walce Litwini nie maja szans z Krzyzakami. W tym przypadku cel uswiecal srodki i Konrad stal sie wzorem do nasladowania dla uczestników powstan narodowych. W III czesci Dziadów – glówny bohater Konrad jest wzorem patrioty, bo jak Prometeusz jest gotów zginac za ojczyzne i swój lud. Ja kocham caly naród (…) Chce go dzwignac, uszczesliwic, Chce nim caly swiat zadziwic. W widzeniu ksiedza Piotra: z syberyjskiego transportu ucieka jedno dziecie , z którego wyrosnie przyszly wskrzesiciel narodu: Z matki obcej, krew jego dawne bohatery, A imie jego czterdziesci i cztery. Stwierdzenie, iz patriotyzm jest cecha narodowa Polaków, nie jest bledne. Nie sklamiemy równiez, jezeli powiemy o patriotyzmie jako micie. W rzeczywistosci opowiadania o prawdziwych Polakach – patriotach mialy bardzo duzy wplyw na pózniejsze ich zachowanie. Kreowaly dusze – rodzily milosc do ojczyzny. Czytajac dziela wielkich autorów osobiscie stwierdzilem, iz patriotyzm jest cecha narodowa Polskiego narodu. Jednak zeby to udowodnic jednoznacznie, nalezaloby zapoznac sie w takim samym stopniu z literatura innych narodów. Pamietajmy jednak o tym, ze dzieki mitom, legendom, a przede wszystkim wiarom w bóstwa i rzeczy niematerialne, czlowiek z dnia na dzien jest bogatszy o nowe doswiadczenia. Ma w zyciu swój cel, do którego dazy oraz który wiaze go z innymi ludzmi i ojczyzna.
