CUKRY: CnH2nOn n=3 trioza, n=5 pentoza, n=6- hektoza Cukry zbud. są z węgla, wodoru i tlenu. Dzielimy je na –
Proste(triozy, pentozy(ryboza, deoks.) heksozy(glukozy) C. proste łatwo krystalizują, rozp. się w wodzie, są słodkie.
2-cukry(laktoza, sacharoza. właś. takie jak proste. C. Złożone (skrobia, celuloza, glikogen) Celuloza bud.
ścianę kom. roślinnych. Glikogen znajduje się w mięśniach org. a hityna w pancerzach stawonogów. Funkcje cukrów:
-budulcowa, regulacyjna(wpływają na ciśnienie osmotyczne) – są źródłem energii – glukoza -subst. proc.
oddychania. – produkty fotosyntezy. Cukry łączą się z innymi zw. org. – z białkami- glikoproteiny, tłuszczami glikopidy.
Tłuszcze: zw. org. Które ą estrami kw. tłuszcz zbud są z węgla, wodoru i azotu. Tłuszcze wyst. w org roślinnych
oraz zwierzęcych (stanowią mat. energ.) Podział tłuszczów: proste, takie które mają 3 cząst. wyższych kwasow tł.
Inne skł. w bud.tłuszczów: fosfolipdy, glikoplidy,, lipoproteiny. Znaczenie tłuszczów: zapasowe, warstwa inzolacyjna,
budulcowe, rozp. witamin, ochrona narz. wew.
Białka: zw. org. zbud. z węgla, wodoru, tlenu, azotu i siarki. Z tych pier. powst. aminokwasy. Pełnią najw. funk. w komórce.
Białka bud. 20 aminokwasów. są biokopolimerami. Aminokwasy każdy ma g. aminową , karboksylową, wodór, węgiel
oraz rodnik (tym się różnia aminokw.) W zależności od char. chem. aminokwasów wyróżniamy białka kwaśne i zasadowe.
Jeśli cząsteczka białka zbud. jest z 2 aminokw. To jest to B. Proste, aj eśli posiada dod. podst. niebiałkową to jest to
B. złożone. Funkcje: budulcowa, regulacyjna(enzymy), przenośniki w transporcie, ciśnienie osmotyczne, źródło energii
mat. zapasowy. Struk. 1 rzędowa- kolejnośc aminokw. w białku. 2- rzędowa mówi jak zwinięte w łańcuch jest białko
Alfa-spiralka, Beta- harmonijka. 3 – rzęd.- mówi czy białko jest aktywne a) globularny- podobne do kuli, fibrylarne-
Wydłużone. 4 – rzędowa- gotowe cząstki łaczą się w większe (hemoglobina) Białka różnią się od siebie- liczbą
aminokwasow, sekwencją. Amfoteryczne- białka kwasowo-zasadowe
K. Nukleinowe: zw. o skomp. bud. w ich skład wchodzą: pentoza, zas. azotowa, reszta kw. fosforowego
kw. Nukleinowe to : DNA i RNA, są biokopolimerami Nukleotyd- monomer kw. nukle. Nukleotyd= cukier +
Zsada azotowa RNA jest 1 niciowa, DNA 2 niciowa. Zasadyw DNA łączą się mostkami wodorowymi (2 lub3)
DNA i RNA różnią się między sobą zasadami. Nazwy zasad wyst. w ich nazwach -adenina, cytezynaDR,
GuaninaDR, tyninaD, uracytR, adeninaDR Wiązania A=T, C3G ROLA- DNA zaw. inf. genetyczną, RNA bierze
udział w syntezie białek. mRNA- matrycowe, powst. na wzór inf. DNA, tRNA- transportowe, ustawia kolejność
Aminokwasu rRNA- buduje rybosom REPLIKACJA DNA(synteza)
