1. Jakie jest pochodzenie AIDS?
Pierwsze przypadki AIDS zostały rozpoznane w roku 1981, na Haiti. Jednak badania archiwalnych surowic mieszkańców Afryki z końca lat 50., 60. i 70. dowodzą, iż zakażenia HIV – 1 (jeden z wirusów powodujących AIDS) występował już w tym pozornie odległym okresie. Analiza historii chorób również potwierdza, że wirus przeniknął do Europy i Stanów Zjednoczonych w latach 70. , a nawet wcześniej. Znane jest doniesienie o śmierci norweskiego marynarza, który zmarł na chorobę podobną do AIDS w końcu lat 50. W zachowanej po nim surowicy krwi odkryto przeciwciała HIV. Przyczyny, dla których epidemia ujawniła się w postaci licznych przypadków jawnych klinicznie w początkach lat 80. są złożone. Trzeba jednak pamiętać, że od zakażenia do rozwoju choroby upływa co najmniej kilka lat.
Bez wątpienia duże znaczenie w tak szybkim rozprzestrzenianiu się choroby miało wtargnięcie wirusa do grup homoseksualistów w USA oraz krajach zachodnich.
Obecnie uważa się, że do populacji ludzkiej HIV przedostał się od gatunków zwierzęcych. W pierwszym rzędzie dotyczy to małp żyjących na terenie Afryki, gdyż wirus występujący u tego gatunku jest najbardziej podobny ze zwierzęcych wirusów do wirusa ludzkiego HIV (ang. human immunodeficiency virus) wywołującego AIDS. Najwięcej dowodów popierających tę tezę dotyczy HIV – 2. Coraz więcej argumentów przemawia jednak za podobnym pochodzeniem HIV – 1.
Istnieje wysokie prawdopodobieństwo, iż wirus HIV – 1 lub bardzo do niego podobny, przedostał się z populacji małp do populacji ludzkiej około połowy lat 50. naszego stulecia lub wcześniej. Argumentem przemawiającym za tym, że nie nastąpiło to przed tym okresem, jest brak odporności rdzennej ludności afrykańskiej na zakażenie HIV – 1.
Dokładna ocena kiedy pojawił się wirus HIV u ludzi, nie jest jednak możliwa. Niektórzy badacze przesuwają transmisję wirusa z małp człekokształtnych do skupisk ludzkich na okres 100 – 120 lat, a nawet kilku wieków. Według zwolenników tego ujęcia, przez cały ten czas, wirus albo ewaluował do dzisiejszej postaci, albo jego występowanie było ograniczone do zamkniętych populacji.
Zmiany spowodowane przez cywilizację europejską, przyniesione przez państwa kolonialne, przekształciły gruntownie struktury lokalne. Mogło się to przyczynić do wyjścia HIV w otwarty świat.
Zakażenie HIV – 2 jest szczególnie częste wśród prostytutek. Dowodzi to zakażeń na drodze seksualnej. Poparcia dla tej tezy stanowią wyniki licznych prac naukowych, dotyczących dróg przenoszenia wirusa.
2. Jaka jest budowa oraz biologia wirusa HIV?
Ludzki wirus upośledzenia odporności (HIV) w niedalekiej przeszłości występował pod innymi określeniami, które przechodzą do historii. Były to:
– LAV – lymphadenopathy associated virus
– HTLV-III – human T-cell lymphotropic virus
– ARV – AIDS-related virus
Nazwy te, mimo, iż są już nie używane, dobrze oddają pewne cechy HIV: wywołuje AIDS, jest spokrewniony z pewnym rodzajem limfocytów i może powodować powiększenie węzłów chłonnych.
HIV jest wirusem, którego podstawę stanowi RNA. Należy do rodziny lentiwirusów. Do tej samej rodziny zakwalifikowano wirusy wyizolowane od kopytnych i naczelnych. Określa się je jako nieonkogenne, wywołujące efekt cytoplazmatyczny. Są to wirusy:
– visna
– zapalenia stawów i mózgu kóz
– zakaźnej niedokrwistości koni
– małpi wirus upośledzenia małp (SIV)
SIV powinien budzić szczególne zainteresowanie, gdyż zakażone nim trzymane w niewoli makaki, są modelem do badań nad retro wirusami, a więc także HIV.
Znane są dwa wirusy powodujące AIDS:
– HIV – 1
– HIV – 2
HIV – 2 jest mniej patogenny niż HIV – 1. HIV – 1 i HIV – 2 należą do różnych rozgałęzień retro wirusów, oznacza to, iż miały wspólnego przodka w procesie ewolucji. Mają one podobne struktury w 40 – 50%.
3. Jak komórki zarażają się wirusem HIV?
Jest to proces wieloetapowy, złożony z następujących po sobie faz. Są one efektami interakcji między komórką wrażliwą na zakażenie, a cząstką wirusa.
Proces ten wygląda w następujący sposób:
1- przyłączenie cząstki wirusowej do powierzchni komórki
2- połączenie wirusa z błoną komórkową
3- przechodzenie wirusa do cytoplazmy
4- zamiana wirusowego RNA na DNA
5- wejście DNA do jądra komórkowego
6- replikacja
4. Zakażenia wirusem HIV
Zakażenie HIV powoduje wszystkie postacie procesu infekcujnego znane w patologii chorób zakaźnych. Są to:
– zakażenia bezobjawowe
– ostre zespoły chorobowe
– przewlekłe zespoły chorobowe
Mnoga lokalizacja układowa wirusa wywiera piętno na historii choroby, kończącej się – po latach od zakażenia – śmiercią. Odmienności przebiegu są wyrażniewidoczne w zależności od takich cech biologicznych ajk płeć i wiek oraz okres rozwojowy, stąd różnice w przebiegu zakażenia u mężczyzn i kobiet, niemowląt, dzieci i osób dorosłych. Zaznaczają się także różnice w zależności od takich uwarunkowań, jak homoseksualizm, czy narkomania.
Jednym z objawów zarażenia HIV jest mięsak Kaposiego, który występuje u około 20% chorych na AIDS (u homoseksualistów – 30%). U osób niezakażonych HIV występuje zwykle po 50 roku życia, zajęte są kończyny dolne i górne, ma względnie łagodny przebieg, natomiast u osób z HIV średni wiek zachorowań wynosi 38 lat, zajęty może być każdy narząd, ma on szybki postęp oraz złe rokowanie. Także częstymi objawami zakażenia są: rak łuszczasty skóry i odbytu, czerniak złośliwy, rak płuc, nabłoniak rdzeniowy, zapalenie płuc.
Mimo, iż ciągle trwają badania nad HIV, ciągle jeszcze nie znane jest lekarstwo przeciwko tej grożnej chorobie, która cały czas się rozprzestrzenia. Umierają na nią tysiące ludzi na całym świecie (na przykład w roku 1985 liczba ofiar AIDS w Stanach wynosiła 8002, natomiast w Europie 792, porównując te dane z dzisiejszymi jest to tylko niewielka cząstka). Dlatego każdego roku przeznacza się ogromne sumy pieniędzy na profilaktykę przed AIDS.
