Szata roślinna, ukształtowanie powierzchni i czynniki wpływające na klimat Ameryk.
Ukształtowanie powierzchni Ameryk.
Układ krain geograficznych w Amerykach jest południkowy.
Na zachodzie ciągną się młode góry fałdowe – Kordyliery i Andy. Na wschód od nich znajdują się obszary starsze geograficznie, takie jak:
– wyżyny np. Wielka Równina Prerii, Wyżyna Brazylijska, Wyżyna Gujańska, Patagonia.
– stare góry np. Apallachy.
– niziny np. nizina La Platy, nizina Amazonki, nizina Zatokowa, nizina Nadbrzeżna.
Na obszarze Andów płyta Amerykańska nachodzi na płytę pacyficzną. W związku z tym powstają osady i fałdowania gór Kordylierskich i Andów.
Czynniki wpływające na klimat Ameryk.
Klimatyczne strefy Ameryk układają się równoleżnikowo. W obrębie każdej z nich występuje znaczne zróżnicowanie temperatury powietrza i sum opadów.
Czynniki wpływające na klimat Ameryk:
1. Ukształtowanie powierzchni
– charakteryzuje się południkowym układem rozległych krain geograficznych. Brak równikowych łańcuchów górskich sprawia, że zimie chłodne powietrze z Ameryki Północnej dociera przez Równiny Centralne do Zatoki Meksykańskiej i powoduje znaczne zniszczenia w plantacjach. W lecie na odwrót, ciepłe powietrze zwrotnikowe napływa do środkowej Kanady, a nawet do Wysp Arktycznych, wywołując duże upały.
2. Wzniesienie n.p.m. powoduje, że:
– klimat obszarów górskich jest znacznie chłodniejszy niż obszarów nizinnych, położonych na tej samej szerokości geograficznej.
3. Prądy morskie napływające masy powietrza.
– tam gdzie występują ciepłe prądy jest cieplej i więcej opadów, niż tam gdzie są zimne prądy np. Na Półwyspie Kalifornijskim oraz na wybrzeżach Chile i Peru położonych w strefie zwrotnikowej, wzdłuż których płyną zimne prądy morskie występują małe roczne sumy opadów, zaś na zachodnich wybrzeżach Kanady i Południowych wybrzeżach Alaski oblewanych prądami ciepłymi roczne sumy opadów są największe na całym kontynencie.
4. Szerokość geograficzna.
– dlatego, w strefie podrównikowej Ameryki, gdzie słońce świeci wysoko nad horyzontem przez cały rok temperatura przekracza 20°C, zaś na Grenlandii gdzie słońce świeci nisko nad horyzontem temperatura jest niska.
5. Wiatry
– tam, gdzie one występują panuje klimat zimny.
6. Działalność ludzka
– duża ilość zatrudnień sprawia, że jest więcej miast, w których są fabryki i elektrociepłownie, samochody wydzielające trujące spaliny, powodują, że tworzą się chmury, z których spadają kwaśne deszcze.
Szata roślinna.
1. W strefie klimatu równikowego wilgotnego (nizinny nad Amazonką i wzdłuż wybrzeży Ameryki Środkowej) występują:
– wilgotne lasy równikowe, bogate gatunkowo, z cennymi gatunkami drzew (kauczukowiec, orzesznica brazylijska).
– ponieważ panuje tam wysoka temperatura powietrza i jest duża wilgotność podłoża następuje szybki proces wietrzenia chemicznego i szybki rozkład substancji organicznych, tworzą się gleby laterytowe (o barwie czerwonej).
2. W strefie klimatu podrównikowego okresowo suchego (Wyż. Brazylijska, Gujańska)
– rozpościera się sawanna zwana Campos lub Uanos, (typ sawanny wysokich traw i niskich drzew) i występują tam takie rośliny jak:
– Llanos – trawiasta roślinność z rzadko rosnącymi palmami w nizinie Orinoko.
– zarośla kolczaste zwane Katinga (Caatinga) suchy las wyżyny Brazylijskiej z niskich palm sukuletów (roślin gromadzących wodę w celu przetrwania suszy) z dużą ilością kolczastych krzewów.
W dolinach rzek występują lasy galenowe – są to lasy, które czerpią wodę z poziomu rzek gruntowych, rosną w strefie sawanny.
