Klimat- to charakterystyczny dla danego obszaru zespół stanów pogody obserwowany i opisany co
najmniej po 10 latach.
Elementy klimatu:
– opady( suma opadów mierzona w milimetrach)
– temperatura
– amplituda temperatur
– ciśnienie
– siła i kierunek wiatru
– nasłonecznienie
Czynniki klimatotwórcze:
– szerokość geograficzna( im mniejsza tym cieplej- kąt padania promieni słonecznych)
– wysokość n.p.m ( im wyżej tym chłodniej)
– odległość od zbiorników wodnych ( duża odległość od morza to duże amplitudy temperatur)
– prądy morskie ( od lądu- przynoszą suche powietrze, od morza – wilgotne)
Strefy klimatyczne:
– równikowa
– zwrotnikowa
– podzwrotnikowa
– umiarkowana
– okołobiegunowa
Podstawowe odmiany klimatów:
– morski
– kontynentalny
– górski ( chłodny ,więcej opadów)
– odmiana monsunowa
Charakterystyka wybranych typów klimatów
STREFA KLIMATÓW RÓWNIKOWYCH
– równikowy wybitnie wilgotny ( N. Amazonki, Kotlina Kongo, Archipelag Malajski)
~ roczne amplitudy temp. nie przekraczają 5
~ średnia temperatura 24-25
~ cały czas lato
~ opady w ciągu całego roku powyżej 2000 mm
~ deszcze zenitalne ( położenie słońca w zenicie)
– podrównikowy wilgotny ( Wyż. Gujańska, Brazylijska, strefa Sahelu, północna Australia)
~ dwie pory deszczowe, dwie pory suche
~ opady poniżej 2000 mm , do 1000 mm
~ roczna amplituda temp. 10
-podrównikowy suchy
~ jedna pora deszczowa ( krótsza), pora sucha ( dłuższa)
~ opady 500-700 mm
STREFA KLIMATÓW ZWROTNIKOWYCH
– zwrotnikowy suchy ( lądowy, pustynny) ( Sahara, Płw. Arabski, Pustynia Kalahali, centr. Australia, Pustynia Atacama, W. Meksykańska, Pd. Stany Zjednoczone)
~ opady poniżej 250 mm
~ temp. najcieplejszych miesięcy ok. 30
~ dobowe amplitudy temp. wynoszą 40
– zwrotnikowy monsunowy ( pd. wsch. Azja)
~ półrocze letnie bardzo deszczowe, półrocze zimowe bardzo suche
~ temp. wahają się od 20-30
– zwrotnikowy morski ( Floryda, Miami)
~ ciepło
~ opady w ciągu całego roku
STREFA KLIMATÓW PODZWROTNIKOWYCH
– podzwrotnikowy morski ( śródziemnomorski) ( RPA-pd, USA- wsch. wybrzeże)
~ lata słoneczne, gorące bez opadów
~ zimy łagodne, bez mrozu i śniegu
– podzwrotnikowy suchy ( W. Irańska, Turcja, centr. Hiszpania, centr. St. Zjednoczone)
~ lata gorące i suche
~ zimy chłodne lub mroźne i suche
STREFA KLIMATÓW UMIARKOWANYCH ( Argentyna, Chile, Nowa Zelandia, śr. Ameryka Północna, Azja i duża część Europy)
– klimat umiarkowany ciepły
~ w każdym klimacie umiarkowanym ciepłym wyróżniamy odmianę morska i kontynentalna
~ klimat umiarkowany chłodny, w którym też wyróżniamy odmianę morską i kontynentalną
DO WSZYSTKICH:
~ wyróżniamy cztery pory roku
~ latem temp. sięgają 20 w strefie ciepłej i 15 w strefie chłodnej
~ zimy mroźne w strefie kontynentalnej ( Syberia) i łagodne w odmianie morskiej ( W. Brytyjskie)
STREFA KLIMATÓW OKOŁOBIEGUNOWYCH
– okołobiegunowy ( subpolarny) ( półn. Kanada, półn. Syberia- Azja, półn. Płw. Skandynawskiego)
~ pojawia się zjawisko dnia i nocy polarnej
~ brak klimatycznego lata ( 2-3 miesiace temp. do 10 )
~ zima długa, mroźna trwająca 9-10 miesięcy
~ opady śniegu do 300 mm
– biegunowy ( polarny) ( Antarktyda, Grenlandia)
~ zjawisko dnia i nocy polarnej
~ przez cały rok temp. ujemne ( -20 do -50 )
~ opady śniegu do 250 mm