1.Definicja :
Chmura – widzialny zbiór mikroskopijnych ( o średnicy nie przekraczającej
100 mikrometrów ) kropelek wody i ( lub ) kryształków lodu unoszących się w powietrzu dzięki mikroturbulencji przeciwdziałającej ich grawitacyjnemu osiadaniu.
2.Powstawanie :
Chmury powstają w wyniku kondensacji i w powietrzu pary wodnej; warunkiem tego procesu jest dostatecznie duża wilgotność względna powietrza i obecność tzw. jąder kondensacji ( mikroskopijnych stałych i ciekłych cząstek – aerozoli atmosferycznych ); zwiększenie wilgotności względnej następuje wskutek jego ochładzania się, głównie w wyniku adiabatycznego rozprężania podczas wznoszenia się mas powietrznych ku górze, a także w wyniku wypromieniowania ciepła, rzadziej w innych procesach; zawsze obecne w atmosferze jądra kondensacji powodują, że kondensacja może zachodzić już przy wilgotności względnej 70 % ( w przypadku ich nieobecności dopiero przy 400-800 % ). Większość chmur powstaje w troposferze, czasami również w stratosferze, najczęściej w warunkach frontów atmosferycznych.
Wilgotność powietrza ( wilgotność bezwzględna ) – masa pary w jednostce powietrza.
Wilgotność względna – wyrażony w % stosunek prężności aktualnej do prężności maksymalnej w tej samej temperaturze.
Prężność pary wodnej – ciśnienie pary stanowiące część całkowitego ciśnienia atmosferycznego
Poziom kondensacji – wysokość na której, pod wpływem spadku temperatury, skrapla się para wodna zawarta w atmosferze.
Poziom zamarzania – wysokość na której już skroplona para zamarza.
Unoszenie się chmur umożliwia prąd powietrza wstępujący ( przy prędkości jego ok. 4 cm /s utrzymują się na danym poziomie krople o wymiarach do 0,02 mm )
Zawartość wody w chmurach wynosi nie więcej niż 8g / metr sześcienny.
3. Podziały :
Ze względu na skład na skład :
– chmury jednorodne ( zbudowane w całości z kropel lub kryształków lodowych )
– chmury niejednorodne ( zbudowane jednocześnie z kropel i kryształków )
Z uwagi na sposób powstawania :
– warstwowe
– kłębiaste ( konwekcyjne )
– warstwowo – kłębiaste
– orograficzne ( górskie ) – powstające na zboczach, lub w bliskim sąsiedztwie gór, które podtrzymują stałe wstępujące prądy powietrza wilgotnego, które to z kolei, osiągnąwszy odpowiednią wysokość ulega kondensacji. Chmury takie nie poruszają się razem z wiatrem, po stronie skierowanej ku wiatrowi następuje skroplenie, wytworzenie się ostrej granicy, po stronie zaś przeciwnej chmura ulatnia się, rozpływa w prądzie suchego powietrza.