Położenie
Już od starożytności we wschodniej części Morza Śródziemnego przeciwstawiano ziemie położone na zachód od Morza Egejskiego , które nazywano Europą , lądowi leżącemu na wschodzie i nazywa – nemu Azją . O ile jednak pozostałe kontynenty są wyraźnie wyodrę – bnione , to Europa i Azja tworzą jeden wielki , ciągły obszar lądowy ,czyli kontynent . Rozróżnienie Europy i Azji jest czysto umowne , choć ze względu na tradycję i ” europocentryczny ” punkt widzenia współczesnej nauki jest powszechnie stosowane , nawet w pracach fizycznogeograficznych , tzn . opartych o kryteria przyrodnicze , a nie historyczne . Kontynent obejmujący tradycyjną Europę i Azję , nazwano w drugiej połowie XIX w. Eurazją . Wraz z pobliską Afryką i Australią należy on do zgrupowania lądów , oddzielonego wielkimi basenami oceanicznymi Atlantyku , Oceanu Indyjskiego i Pacyfiku od drugiego mniejszego zgrupowania które tworzą : Ameryka Północna , Południowa i Antarktyda . Pierwsze z tych zgrupowań lokowane jest na umownej półkuli wschodniej , drugie na półkuli zachodniej , do której jednak przy takim podziale nie można zaliczyć Antarktydy . Eurazja stanowi pólnocną część zgrupowania ” wschodniego ” i leż całkowicie na północy od równika . Tylko włączony umownie do Azji archipelag Indonezji położony jest częściowo na południe od równika . Eurazja jest największym kontynentem globu ziemskiego , obejmującym około 54 mln km kwadratowych powierzchni , co stanowi przeszło 30 % wszystkich lądów Kontynent Eurazji odznacz się nie tylko dużą rozciągłością , lecz także masywnością mimo licznych półwyspów , mórz śródziemnych i przybrzeżnych oraz wielkich zatok , które go otaczają .
Struktura i rzeźba
Tektonika
Istnienie bloków kontynentalnych i zagłębień oceanicznych , tak charakterystycznych dla powierzchni litosfery , wiąże się z historią i jej kształtowania się przez w wewnętrzne procesy w bryle ziemskiej . W historii rozwoju kontynentu Eurazji i jej dzisiejszej strukturze nie trudno odczytać, w jaki sposób i kiedy początkowo izolowane bloki lądowe połączyły się ze sobą i jak różnice budowy geologicznej . Najstarszymi ośrodkami lądowymi dzisiejszej Eurazji jest 6 prekambryjskich bloków , zwanych tarczami , pokrytych częściowo seriami skał młodszych . Są to platformy : wschodnioeuropejska , syberyjska , koreańsko – chińska , sundajska , obejmuje Indochiny i Borneo ( w środkowej części zapadająca pod powierzchnię morza ) , indyjska i arabska , która jest właściwie częścią platformy afrykańskiej . W orogenezie kaledońskiej powstały góry na północno – zachodnich peryferiach platformy wschodnioeuropejskiej , a szczątki tego łańcucha zachowały się w północnej części Wysp Brytyjskich i na Półwyspie Skandynawskim oraz miejscami w obrębie młodszych struktur fałdowych zachodniej części Europy . Struktury hercyńskie częściowo przeplatają się ale w zasadzie otaczają je od strony zewnętrznej , stanowiąc dalszy etap w rozrastaniu się lodów, jak również w spajaniu poszczególnych bloków prekambryjskich ze sobą . Ostatni etap kształtowania się kontynentów euroazjatyckiego stanowiła orogeneza alpejska , dzieląca się z resztą na szerek faz . We wcześniejszych fazach które rozpoczęły się jeszcze w erze mezozoicznej , powstały struktury fałdowe północno – wschodniej Syberii ( Góry Wierchońskie , Czerskiego , Sichote Aliń ) Transhimalaje , pasma górskiej centralnej części Półwyspu Indochińskiego i półwyspu Malakka . W młodszych fazach , które miały miejsce w erze kezozoicznej , wykształcił się potężny , równoleżnikowy łańcuchów alpiódów , położony w strefie dzielącej bloki kontynentalne północne ( europejski , syberyjski i chiński ) od bloków kontynentalnych południowych ( afrykańsko – arabskiego oraz indyjskiego ) , które we wcześniejszych etapach rozwoju Ziemi należały do hipotetycznego lądu , zwanego Godwaną . Wynikiem młodszych ruchów tektonicznych są współczesne stosunki hipsometryczne. Kontynent Eurazji cechuje się pod tym względem największymi kontrastami. Występują tu bowiem zarówno najwyższe góry na Ziemi , jak i najgłębsze depresje , najrozleglejsze wyżyny i wielkie niziny.
Klimat
Zasadniczą rolę w kształtowaniu się stosunków klimatycznych na obszarze Euroazji odgrywają następujące czynniki :1. położenie pomiędzy równikiem a biegunem północnym, a więc w różnych strefach krążenia mas powietrza 2. wielka rozciągłość lądu i oddalenie jego wnętrza od oceanu, 3. otoczenie centralnych części Euroazji pasmami górskimi.
Pasy klimatyczne Północne krańce kontynenty i wyspy arktyczne znajdują się w pasie klimatów okołobiegónowych , znajdujących się pod wpływem mas powietrza arktycznego , a w zachodniej części kontynentu również polarno-morskiego. Lato trwa tutaj krótko, a średnia temperatura najcieplejszego miesiąca wynosi zaledwie kilka stopni. Na południe od koła podbiegunowego aż po mniej więcej kontynentu również polarno-morskiego. Lato trwa tutaj krótko, a średnia temperatura najcieplejszego miesiąca wynosi zaledwie kilka stopni. Na południe od koła podbiegunowego aż po mniej więcej 40 stopni celciusza szer. geogr. pn. rozciąga się pas klimatów umiarkowanych o zmiennym w ciągu całego roku typie pogody , spowodowanym mieszaniem się chłodnego powietrza polarnego (podbiegunowego) z ciepłym powietrzem zwrotnikowym (właściwie podzwrotnikowym).
Wody
O ile układ sieci rzecznej jest ukształtowaniem powierzchni kontynentu i jego dziejami geologicznymi , o ile ilość opływających wód , względnie brak wód powierzchniowych , jest funkcją warunków klimatycznych w szczególności zaś opadów atmosferycznych i parowania , które z kolei zależą od temperatury i wilgotności powietrza .
Obszary bezodpływowe i rzeki
Rozległość kontynentu , odcięcie jego wnętrza od oceanów przez wielkie bariery górskie i związana z tym suchość kotlin wewnętrznych są przyczyną że znaczne obszary Eurazji nie mają odpływu do oceanu . Obszary bezodpływowe zajmują w Eurazji 17,7 mln km kwadratowych powierzchni ( tj. około 32 % )
