Ludność na kuli ziemskiej, urbanizacja, miasta

 

 

Rozmieszczenie ludności na kuli ziemskiej:

1.Klasyfikacja obszarów lądowych ze wzgl. na stałość zamieszk.

a) ekumena – obszary stale zamieszk. przez człow. (osiedla ludzkie występują miedzy 54 st. szer. pd a 78 st. szer geo. pn.)

b) anekumena – tereny nie zamieszk. przez człow.: Antarktyda, pustynie, tereny wiecznej zmarzliny, obszary wysokogórskie;

c )subekumena – tereny okresowo zamieszkałe przez człowieka (np. półpustunie)

2.Liczba ludności kontynentów w 95r.

Azja 3.458 mln

Europa 727 mln

Afryka 727 mln

Ameryka Północna 455 mln

Ameryka Południowa 320 mln

Australia i Oceania 29 mln

3.Rozmieszczenie ludności na kuli ziemskiej:

a)w pobliżu mórz – 50% ludn mieszka do 200km od morza

b)na terenach o niskich wysokościach bezwzgl.

-56% ludności mieszka na ter. do 200 m.n.p.m.

-80% ludności mieszka na ter. do 500 m.n.p.m.

4.Gęstość zaludnienia

a)średnia dla obszarów lądowych (bez Antarktydy) – 41 osób/km

b) wg kontynentów: (osób/km)

Azja 109

Europa 69

Australia i Oceania 3

Pozostałe 18 – 24

c)w wybranych państwach:

-Sahara Zachodnia 1/km (klim zwrotnik, kontynentalny, pustynia)

-Mongolia 2/km (klimat umiarkowany, kontynentalny, step)

-Bangladesz 836/km (klim zwrotnik, monsunowy, mady, doliny)

-Singapur 4.838/km (koncentracja przemysłu, mady)

d)zróżnicowanie gęstości w obrębie państwa

-Chiny ok. 127/km (Niż. Chińska 2.000/km, Tybet 1/km)

-Egipt ok. 59/km (ludność zamieszkuje gł. obszar kilkunastu kilometrów od Nilu (kilkaset osób/km), pozostałe to anekumena)

5. Regiony o wysokiej koncentracji ludn. i czynniki wywołujące ją:

a) Niz. Chińska (klimat podzwrotnikowy, monsunowy, mady)

b) Niz. Gangesu (klimat zwrotnikowy, monsunowy, mady)

c) Dolina Nilu (mady)

d) Jawa (gleby powst. na skałach magm. – gł. powulkaniczne)

e) Niz. Padu (żyzne gleby powst. na osadach naniesionych z Alp, Apeninów, duża koncentracja przemysłu)

f) Nizina Zachodnioeuropejska (duża koncentracja przemysłu)

g) Wschodnie Wybrzeże USA (względy historyczne, klimat podzwrotnikowy i umiarkowany morski, bogactwa naturalne)

h) Kalifornia (bogactwa naturalne (ropa naftowa), klimat zwrotnikowy, kontynentalny)

 

 

URBANIZACJA w świecie:

1.Kryteria wydzielania miast

a)prawno-administracyjne (np. w Polsce)

b)liczba mieszkańców (np. we Francji – 2000 mieszkańców)

c)liczba mieszkańców, odsetek zatrudnionych w rolnictwie:

(-Indie – 5.000 mieszkańców, 75% dorosłych mężczyzn zatrudnionych poza rolnictwie

-Holandia – 2.000 mieszkańców, 80% dorosłych mężczyzn zatrudnionych poza rolnictwem;)

d)liczba mieszkańców, rozproszenie zabudowy (np. w Szwecji – 200 mieszkańców, odległość między budynkami pow. 200m)

2.Urbanizacja

a)wzrost udziału miast w ogólnej liczbie ludności

-1900 10%

-1940 25%

-1950 50% (44% kraje rozwijające się a 77% kraje rozwinięte)

Przeciętny roczny przyrost udziału ludn miejskiej wynosi ok. 0,5%, a w krajach wysoko rozwiniętych gospod. 6,6% rocznie. Liczba ludn miast wzrosła szybciej niż liczba ludn. ogółem np. w latach 1800 – 1950 zwiększyła się 2,6 raza, a liczba ludności miast 2.600 razy.

3.Zróżnicowanie stopnia urbanizacji w świecie:

a) najwyższy, ponad 90% – Belgia, Wielka Brytania, Izrael

b) najniższy, poniżej 30% – Etiopia, Kenia, Nigeria

4.Wielkie miasta

a)miasta duże i ich ludność

-miasta liczące pow. 100 tys mieszkańców

. 1900 – 300

. 1990 – ponad 2.000 (mieszka w nich ponad połowa ludności miast)

-miasta liczące ponad 1 mln mieszkańców:

. 1900 – 10

. 1990 – 220 (mieszka w nich 1/3 ludności miast)

b)zespoły miejskie liczące pow. 10 mln mieszkańców: Bombaj, Buenos Aires, Czung king, Dżakarta, Kair, Kalkuta, Meksyk, Osaka, Pekin, Tokio, Seul

c)formy koncentracji miast:

-aglomeracje – Paryż, Londyn, Nowy Jork

-konurbacje – Zagłębie Ruhry, GOP

-megalopolis:

-pas aglomeracji Boston – Waszyngton

-pas Tokio – Jokoham

-pas wybrzeża zachodniego:

Los Angeles – San Francisco – Chicago

5. Funkcje miast:

– administracyjna

– przemysłowa

– komunikacyjna

– handlowa

– kulturalna