Wody powierzchniowe i podziemne zdolne są do rozpuszczania niektórych skał, takich jak wapienie, dolomity, gipsy i sole kamienne. Procesy te zwane są procesami krasowymi lub krasowieniem.
Najbardziej rozpowszechnionymi skałami ulegającymi krasowieniu są wapienie.
Rozpuszczane są one przez wodę zawierającą CO2 .Wody opadowe pobierają ją z atmosfery, a wsiąkając w glebę z korzeni roślin i resztek gnijących organizmów.
Intensywność procesów krasowych zależy od ilości CO2 , temperatury i ilości wody.
W wyniku procesów krasowych powstaje charakterystyczny zespół form krasowych:
– powierzchniowych
– żłobki – osiągają głębokość od kilku centymetrów do 2 metrów, powstają na skutek wody spływającej linijnie.
– żebra – formy powstałe między bruzdami
– lejki – zagłębienia o różnej średnicy, o kształcie kolistym lub owalnym powstające wskutek rozpuszczania skały przez wodę,
– leje zapadliskowe (kotły zapadliskowe) – zapadliska na powierzchni powstałe wskutek zawalenia się stropu jaskiń
– uwały – zagłębienia powstałe z połączenia kilku lejków
– polje – zagłębienia o dużej powierzchni, powstałe wskutek połączenia uwałów i lejków, jej dno mogą zajmować jeziora
– ponory – szerokie szczeliny, którymi pod powierzchnie wpływają potoki i rzeki
– wywierzysko – źródło krasowe, którym spod powierzchni wypływają podziemne cieki, często rzeki pod wysokim ciśnieniem
– mogot (hum) – ostańce wznoszące się ponad powierzchnie krasowego zrównania, występują w klimacie ciepłym i wilgotnym.
– podziemne
– jaskinie – podziemne próżnie, powstałe pod wpływem rozpuszczającej działalności wody, przepływu wód podziemnych
– korytarze, studnie, komory, kominy
W wielu jaskiniach powstaje bogata szata naciekowa, w wyniku wytracania się węglanu wapnia z wód krasowych:
– stalaktyty – nacieki „rosnące w dół”, powstałe u wylotu szczelin stropowych
– stalagmity – nacieki „rosnące do góry”, zbudowane z węglanu wapnia pozostałego w kroplach wody spadających ze stalaktytów
– stalagnaty – formy powstałe z połączenia stalagmitów i stalaktytów
