GENEZA I KONSEKWENCJE REWOLUCJI PRZEMYSŁOWEJ W ANGLII XVIII W

 

 

Wszelka polityka musi mieć przełożenie na środki utrzymania, warunki w jakich żyje człowiek oraz na perspektywy w jakich dane środowisko się określa. Wokół tych wartości tworzą się grupy interesów społecznych. I takie grupy z chcą reguły mieć wpływ na kierunek polityki państwowej. Społeczeństwo angielskie w XVIII w. to duże upowszechnienie własności, wolność osobista dla każdego, system parlamentarno-gabinetowy, gospodarka rynkowa. Oficjalnym wyznaniem był kościół anglikański, ale swobodą religijną cieszyły się również inne wyznania zreformowane. Katolicy byli dyskryminowani, miedzy innymi nie wolno im było sprawować urzędów publicznych.

W Anglii rozwinął się handel, rzemiosło, przedsiębiorczość, rolnictwo typu farmerskiego. Rozwijały się również i miasta, prawdziwą potęgą był bank angielski. Bank taki mógł udzielić kredytu rządowi, był zawsze wypłacalny, rezerwy banku Anglii miały pokrycie w złocie, stąd pojęcie banknot.

Poszczególne grupy posiadaczy miały swą reprezentację w parlamencie i poprzez parlament miały przełożenie swoich interesów na język polityki. Szybko rozwijały się miasta angielskie. W II poł. XVIII w. zawrotna karierę zaczęły robić tkaniny bawełniane sprowadzane z Indii. To wywołało sprzeciw ludzi związanych z produkcją tkanin wełnianych. Mówiono nawet o zagrożeniu narodowego przemysłu. Wprowadzono szereg posunięć restrykcyjnych. Ale produkcja a oparta na wełnie zorganizowana była w systemie cechowym, zaś popyt na tkaniny bawełniane nie malał. Wobec czego zamiast tkanin zaczęto sprowadzać surowiec do przetworzenia w Anglii.

Jednym z podstawowych dostawców tego surowca były kolonie angielskie w Ameryce Północnej.

Przetwórstwo bawełny nie związane było z organizacją cechową, co z kolei pozwoliło na wprowadzenie nowych rozwiązań technicznych. Pierwsze urządzenie mechaniczne do przędzenia i tkania skonstruowano w latach 30-tych XVIII w. Później przyszły następne wynalazki. Wprowadzenie nowych wynalazków doprowadziło do potanienia kosztów produkcji, dzięki czemu towary angielskie stały się konkurencyjne na innych rynkach, co z kolei doprowadziło do ogólnego wzrostu zamożności społeczeństwa, a zarazem siły państwa.

Przewrót przemysłowy a Anglii doprowadził do tego, że Anglia stała się pierwszym mocarstwem kolonialnym Europy. Pozycję Anglii ugruntowało wygranie wojny 7-letniej (1756-1763) i odebranie Francuzom Kanady. Anglicy umocnili się również w Indiach (II poł. XVIII w.) z tym, że posiadłości angielskie w Indiach nie były posiadłościami korony angielskiej, lecz angielskiej kompanii wschodnio-indyjskiej (spółka ta chciała przynieść jak najwyższe zyski swym udziałowcom). Anglia posiadała najsilniejszą flotę w tym czasie, zaś parlament reprezentował interesy burżuazji i arystokracji, ale dbał również o zabezpieczenie oczywistych interesów gospodarczych całego społeczeństwa.