Metoda jest to zespół teoretycznie uzasadnionych zabiegów koncepcyjnych i instrumentalnych obejmujących na ogół całość postępowania badacza zmierzającego do rozwiązania określonego problemu naukowego. Metoda jest pojęciem najszerszym w stosunku do techniki i narzędzia badawczego. wyróżniamy następujące metody:
Eksperyment pedagogiczny
Monografia pedagogiczna
Metoda indywidualnych przypadków
Sondaż diagnostyczny
Metoda egzaminacyjna
Eksperyment pedagogiczny – metoda badań określonego wycinka rzeczywistości wychowawczej polegająca na wywołaniu bądź zmienieniu przebiegu procesów przez wprowadzenie do nich nowego czynnika i obserwowaniu zmian. Jest on (eksp.) szczególnym rodzajem obserwacji ale różni się od niej złożoną strukturą i większą ilością narzędzi (długopis, ankieta, itp. ) badawcz. Techniki eksp.: to technika jednej grupy; grup równoległych; technika rotacji.
Metoda indywidualnych przypadków –
jest to analiza jednostkowych losów ludzi uwikłanych w określone sytuacje wych. lub na analizie konkretnych zjawisk natury wych. ujmowanych przez pryzmat indywidualnych biografii ludzi z postawieniem na opracowanie diagnozy przypadku lub zjawiska w celu podjęcia działań terapeutycznych.
studium – należy to przeanalizować indywidualny przypadek
Sondaż diagnostyczny – to sposób gromadzenia wiedzy o atrybutach strukturalnych i funkcjonalnych zjawisk wych. instytucjonalnie nie zlokalizowanych (np. przestępczość) na podstawie badań specjalnie dobranej grupy reprezentującej populację ogólną, w której zjawisko badane występuje. (zjawisko narkomanii, przestępczości). Badania sondażowe obejmują zjawiska społeczne o znaczeniu istotnym dla wychowania, ponadto stany świadomości społecznej, opinie, poglądy określonych zbiorowości, procesy, narastania badanych zjawisk, ich tendencje i nasilenia. Typowa technika badawcza to badanie ankietowe lub wywiad (jego narzędziem jest kwestionariusz)
Monografia pedagogiczna – met. która prowadzi do opisu instytucji wychowawczych, placówek (domu dziecka, kultury) w celu gruntownego rozpoznania ich struktury, instytucji, zasad i efektywności działań oraz do opracowania koncepcji ulepszeń i prognoz rozwojowych.
mono=1; grafia -opis
Metoda egzaminacyjna – jej podstawą jest zadanie np. w postaci test, wypracowani itp.