Prawie dwustuletnie panowanie Jagiellonów w Polsce to okres największej potęgi naszego kraju. Dzierżył on rolę hegemona (przywódcy) w Europie środkowo-wschodniej i liczyły się z nim wszystkie państwa europejske.
Podwalinami pod pierwszą unię polsko-litewską w 1385 w Krewie były obustronne obawy przed Krzyżakami. Dzięki unii Litwa zyskiwała chrzest bez inwazji Zakonu, wzmocnienie pozycji księcia i kraju, większe prawa dla szlachty, a Polska otrzymała męskiego władcę, tereny i rynki wschodnie. Tak więc złączono węzłem małżeńskim Jadwigę, królową Polski i Władysława Jagiełłę, Wielkiego Księcia Litewskiego. Unie horodelska (1413), mielnicka (1501), wreszcie lubelska (1569) to udoskonalanie prawa, dążące do tego, że Korona i Wielkie Księstwo Litewskie stały sie jednym państwem.
Największym wrogiem był Zakon Krzyżacki .Wojna 1409 -1411, z jedną z największych bitew średniowiecza – pod Grunwaldem, złamała potęgę militarną Zakonu, pokazała siłę połączonych armii Polski i Litwy, ale nie przyniosła zdobyczy terytorialnych. Dopiero w 1422 roku nad jeziorem Melnem zawarto z Krzyżakami pokój, kończący blisko 200-letni okres zmagań litewsko-krzyżackich.
Fakt oddania się pod władzę króla polskiego większych miast pruskich spowodował 13-letnią wojnę z Zakonem (1454 – 1456), Dzięki wojskom zaciężnym, po zniszczeniu floty krzyżackiej, zdobyciu Pucka, Chojnic i Gniewu, podzieleono państwo krzyżackie na Prusy Królewskie, które przyłączono do Polski oraz wschodnia część Prus, która pozostała przy Krzyżakach jako lenno polskie. Uzyskaliśmy wreszcie dostęp do Bałtyku. Jednak w 1513 roku po zawarciu sojuszu z Moskwą Wielki Mistrz A.von Hohenzollern nie chciał uznać zwierzchności Polski i dopiero, gdy w 1521 roku wojska polskie zajęły część Prus zachodnich i obległy Królewiec, sekularyzacja czyli zeświecczenie Zakonu zakończyło konflikt. Prusy pozostały lennem Polski, składając w 1525 roku hołd Zygmuntowi Staremu w Krakowie. W 1529 roku Zygmunt Stary wcielił do Korony Mazowsze z Warszawą.
W latach 1558 -1582 toczyły się walki polsko-rosyjskie o Inflanty, które w 1559 roku poddały się Zygmuntowi Augustowi w zamian za obronę przed Rosją. Unia w 1561 roku ustanawiała, że Kurlandia będzie lennem polskim, a część ziem na lewym brzegu Dźwiny została do włączona do Polski. Zygmunt August wcielił też do Korony województwa podlaskie, wołyńskie, bracławskie i podpisał unię realną z Litwą, łącząc oba kraje w Rzeczpospolitą Obojga Narodów.
Ród Jagiellonów panował też w innych krajach europejskich. Syn Władysława Jagiełły – Władysław Warneńczyk został powołany na tron węgierski i jako dowódca koalicji antytureckiej zginął w wojnie z Turkami.
Syna Kazimierza Jagiellończyka – Władysława obrano królem Czech (1471) i Węgier (1490). Obydwie korony objął po nim jego syn Ludwik Jagiellończyk. Dopiero gdy Ludwik zginął w bitwie z Turkami, Czechy i Węgry przeszły pod panowanie Habsburgów.
Podsumowując – Jagiellonowie zasięgiem terytorialnym władzy przewyższali wszystkie ówczesne domy panujące w Europie. Zwierzchnictwo ich przedstawicieli uznawały cztery kraje: Polska, Litwa, Czechy i Węgry, a więc cała niemal Europa środkowa i wschodnia. Poza zasięgiem na wschodzie zostało jedynie niewielkie w tym czasie Księstwo Moskiewskie.
