Legiony Polskie we Włoszech

 

 

Legiony Polskie – polskie formacje wojskowe, tworzone na terenie Polski oraz zagranicą, których celem była walka o niepodległość.

Polskie formacje wojskowe, utworzone za zgodą Napoleona przez generała J.H.Dąbrowskiego na mocy układu z rządem Republiki Lombardzkiej, tzw. Administracją Generalną, z dnia 9 I 1797. Konwencja zastrzegała dla oddziałów polskich nazwę Legionów Polskich posiłkujących Lombardię, określała wygląd mundurów, znaków wojskowych i organizacyjnych, zbliżonych do polskich, ale z elementami lombardzkimi.

Legiony Polskie składały się głównie z jeńców polskich, pochodzących z armii austriackiej, miały otrzymywać żołd i zaopatrzenie wg regulaminów francuskich. Po kilku miesiącach tworzenia liczyły już 7 tys. żołnierzy, co umożliwiło utworzenie dwu legii (pułków piechoty), a następnie w 1798 batalionu artylerii i pułku jazdy. Legiony Polskie walczyły z wojskami austriackimi, neapolitańskimi i rosyjskimi, najczęściej używane jednak były do tłumienia antyfrancuskich powstań chłopów włoskich.

Rosnące liczebnie Legiony Polskie chlubnie zapisały się w walkach 1798 i 1799. Uczestniczyły w zajęciu Państwa Kościelnego i przekształceniu go w Republikę Rzymską. Niewielka grupa oficerów polskich i ochotników walczyła u boku Bonapartego w wyprawie egipskiej. W walce z Królestwem Neapolu atak pierwszej legii, dowodzonej przez generała K.Kniaziewicza, w decydującej bitwie pod Civita Castellana (5 XII 1798) przesądził o zwycięstwie Francuzów.

W 1799 w krwawych i niepomyślnych dla Francji walkach z siłami rosyjsko-austriackimi na terenie północnych Włoch legie zostały nieomal unicestwione. Jesienią 1799, gdy Napoleon objął stanowisko I Konsula i przygotowywał się do dalszej wojny z koalicją, udzielił pomocy materialnej H. Dąbrowskiemu przy odtwarzaniu rozbitych legii oraz K. Kniaziewiczowi, który organizował nową legię polską – tzw. Legię Naddunajską.

Po pokoju francusko-austriackim w Lunéville (1801) część legionistów, m.in. generał K. Kniaziewicz, uznawszy, że Napoleon nie pomoże w odzyskaniu niepodległości Polski, opuściła Legiony Polskie. Reszta wykrwawiła się w walce z powstaniem murzyńskim na San Domingo.

Przez Legiony Polskie przeszło ok. 21 tys. Polaków. Legiony Polskie stworzyły świetną kadrę dowódczą, która była bazą armii Księstwa Warszawskiego, a w pewnym stopniu także Królestwa Polskiego. Pieśń Legionów Polskich Mazurek Dąbrowskiego stała się hymnem narodowym Polski