TE DNI LISTOPADOWE !!!
Zanim nadeszły te przełomowe dni w pierwszej połowie listopada 1918 roku, które zadecydowały o odzyskaniu przez Polskę niepodległości po 123 latach niewoli, musiało nastąpić wiele korzystnych dla sprawy polskiej zmian w sytuacji międzynarodowej. W lutym 1917 roku został obalony carat, a nowy rząd republikański, pod wpływem Piotrogrodzkiej Rady Delegatów Robotniczych i Żołnierskich uznał, aczkolwiek z pewnymi zastrzeżeniami, prawo narodu polskiego do samostanowienia o własnym losie. Jeszcze wcześniej, bo w styczniu tegoż roku prezydent USA Thomas W. Wilson wypowiedział się- na krótko przed przystąpieniem Stanów Zjednoczonych do wojny- za utworzeniem niepodległej Polski z dostępem do morza. Z kolei wkrótce po zwycięstwie rewolucji proletariackiej – październik 1917 roku – ogłoszona została Deklaracja Praw Narodów Rosji, przewidująca możliwość ” samookreślenia, aż do oderwania się, i utworzenia samodzielnego państwa”. W czerwcu 1918 roku na rzecz niepodległości Polski wypowiedziały się zachodnio-europejskie państwa Ententy. Dodajmy także, ze państwa centralne – Niemcy i Austro-Węgry – usiłowały rozgrywać kartę polską, co najpierw znalazło wyraz w tzw. Akcie 5 listopada 1916 roku i utworzenia Tymczasowej Rady Stanu, a następnie w powołaniu Rady Regencyjnej i powolnego wobec nich rządu.
Militarne klęski Niemców na froncie zachodnim w 1918 roku poprzedziły wybuch rewolucji – zarówno w cesarstwie niemieckim, jak i w Austro-Węgrzech – będąc echem radzieckiego Października. W rezultacie doprowadziło to do sytuacji niezwykle dla Polaków korzystnej, której nikt na początku nie mógł przewidzieć. Oto bowiem państwa centralne podbiły Rosję, a z kolei same zostały podbite przez siły Ententy: Francję, Wielką Brytanię, Stany Zjednoczone. Wysiłki samych Polaków oraz ich politycznych reprezentacji w kraju i na Zachodzie – nie należy także zapominać o korzystnych następstwach działań naszych formacji zbrojnych naszej armii – doprowadziły do tego, że sprawa niepodległości Polski znalazła szersze uznanie i poparcie wśród narodów.
Pod koniec października 1918 na terenie Galicji i Śląska Cieszyńskiego powstały zalążki polskiej administracji narodowej. W Krakowie działała Polska Komisja Likwidacyjna, w której reprezentowane były wszystkie galicyjne stronnictwa, a w Cieszynie – Rada Narodowa, mająca charakter lokalnego rządu. 7 listopada w wyzwolonym od Austryjaków Lublinie powstał Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej pod przewodnictwem Ignacego Daszyńskiego ; manifest tego rządu proklamował powstanie państwa jako republiki demokratycznej. 10 listopada po powrocie z więzienia w Magdeburgu Józef Piłsudski, któremu Rada Regencyjna przekazała zwierzchnictwo nad wojskiem, a następnie własne prerogatywy polityczne. Również rząd lubelski oddał się do dyspozycji Piłsudskiego i ustąpił na jego żądanie, aby dać mu możliwość utworzenia gabinetu opartego na szerszej podstawie. W kraju trwało rozbrajanie wojsk niemieckich i austryjackich, powstawało Wojsko Polskie powołując pod swe sztandary byłych legionistów, konpiratorów, z Polskiej Organizacji Wojskowej, żołnierzy Polskiej Siły Zbrojnej podlegającej dotąd Radzie Regencyjnej, a także Polaków z armii byłych państw zaborczych.
RODZIŁA SIĘ POLSKA NIEPODLEGŁA!
