1. Przyczyny powstania tajnych związków
2. Cele
3. Działalność
4. Konsekwencje
Społeczeństwo polskie w latach 1815 – 25 było przekonane , że zamiarem cara jest odbudowanie niepodległego państwa polskiego obejmującego nie tylko ziemie Królestwa Polskiego , lecz również pozostałe zabory oraz ziemie zabrane . Uważano , że przeszkodą w realizacji carskich zamiarów są rosyjscy biurokraci i z takim przeświadczeniem organizowano tajne związki .
Pierwsze tajne związki były odgałęzieniami europejskiej masonerii . W 1819 r. powstało tzw. Wolnomularstwo narodowe , w skład którego wchodzili m.in. oficerowie Królestwa Polskiego . Wolnomularstwo rozciągało swoje struktury organizacyjne na Wielkopolskę i Wilno . Należy zaznaczyć , że wolnomularstwo , chociaż tajne , było organizacją legalną . W 1822 r. władze carskie nakazały likwidację organizacji masońskiej na terenie Królestwa i imperium i wtedy właśnie powstało Narodowe Towarzystwo Patriotyczne , gdzie główną postacią był major armii K. Pol. Walerian Łukasiński . Po uwięzienia Łukasińskiego Tow. Patr. nadal rozwijało swoją działalność do roku 1824 . Wtedy to nastąpiła dekonspiracja Tow. Uczestników postawiono przed sądem wojennym , gdzie zapadły surowe wyroki . Najtragiczniejszy los spotkał majora Waleriana Łukasińskiego , który został zdegradowany i mimo wyroku 7 lat po dwukrotnie wznawianym śledztwie został w trakcie … wywieziony do Rosji i przebywał w więzieniach do końca życia jako tajny więzień caratu . Przypuszcza się , że Łukasiński był posiadaczem ważnej tajemnicy państwowej ( chodziło o deklaracje Aleksandra I ) albo car też chciał się zemścić na pierwszym inspiratorze powstania .
