Zygmunt III Waza na wolnej elekcji mimo trzech kontrkandydatów został wybrany królem Polski w 1587r.. Sytuacja była dość trudna, doszło nawet do wojny domowej, ale w czasie jej trwania Zygmunt III Waza zdołał dotrzeć do Polski do Krakowa i koronował się. W ten sposób doszło do połączenia dwóch zupełnie obcych sobie państw pod względem narodowościowym, religijnym i ustrojowym.
Na genezę wojny polsko-szweckiej złożyły się skutki unii dyplomatycznej i personalnej polsko-szweckiej. Szwedzi kilka lat po elekcji króla Zygmunta III Wazy obawiali się rekatolizacji kraju i ogłosili detronizację Zygmunta III Wazy, jednocześnie powołując na tron szwecki jego stryja Karola IX Sudermańskiego. Zygmunt III Waza zupełnie nie chciał się na ten fakt zgodzić, tym bardziej, że skupiał się na myśli prowadzenia polityki dynastycznej. Poza tym zrealizowanie pacta conventa dawało Polsce Estonię. Z kolei na ten fakt nie chcieli zgodzić się Szwedzi. Główną przyczyną był wyjątkowy wzrost ekspansywności międzynarodowej Szwecji, która dążyła do przekształcenia Bałtyku w swoje wewnętrzne morze.
Wojna polsko-szwedzka rozpoczęła się atakiem Szwedów na Inflanty w 1600r. Początkowo Szwedzi mieli przewagę. Sytuacja odwróciła się w bitwie pod Kircholmem w 1605r. W bitwie zwycięstwo odniosły wojska polskie dowodzone przez hetmana Karola Chodkiewicza. Zwycięstwo polskie nie zostało wykorzystane ze względu na problem wewnętrzny, przez rokosz sandomierski oraz wojnę Polski z Rosją. W następstwie ataku Szwedów na Polskę miało miejsce w 1621r. zakończenie konfliktu układem w Mitawie w 1622r. Według tego układu Szwedzi otrzymali większość Inflant, Polska zatrzymała jedynie tzw. Inflanty polskie, Kurlandię jako lenno.
W 1626r. Szwedzi znowu napadli na Polskę, tym razem wkroczyli na Pomorze Gdańskie i Prusy Książęce zarządzając blokadę Gdańska. Wtedy to Rzeczpospolita zdobyła się na ogromny wysiłek militarny, wojska polskie były dowodzone osobiście przez króla Zygmunta III Wazę i hetmana Stanisława Koniecpolskiego i wojska polskie odniosły kilka zwycięstw, największą przełomową bitwą była bitwa morska pod Oliwą w 1627r. Dwa lata później w 1629r. zostało ono utrwalone zwycięstwem na lądzie w bitwie pod Trzcianą. W tym samym roku podpisano rozejm polsko-szwedzki w Starym Targu.
Wojny polsko-szwedzkie zostały zakończone rozejmem w Sztumskiej Wsi w 1635r. Według niego Polska obroniła swój stan posiadania nad Bałtykiem, Szwedzi wycofali się z miast pruskich, zrezygnowali też z ceł gdańskich, lecz nadal utrzymywali większość Inflant.
