Przyczyny wybuchu powstania Chmielnickiego:
~ dążenie magnatów polskich do uczynienia z kozaków chłopów pańszczyźnianych
~ dążenie kozaków do zwiększenia rejestru kozackiego
(rejestr kozacki: spis kozaków – żołnierzy będących
na usługach Rzeczpospolitej i otrzymujących żołd)
~konflikty wyznaniowe, próby narzucenia kozakom uni brzeskiej
~ osobista niechęć Chmielnickiego do polskiej szlachty
Ważne daty:
1648 – wybuch powstania kozackiego pod dowództwem Bohdana Chmielnickiego
1648 – zwycięskie bitwy kozaków pod Żółtymi Wodami, Korsuniem i Piławcami
1649 – ugoda w Zborowie po oblężeniu Zbaraża
1651 – wygrana polaków w bitwie pod Beresteczkiem
1651 – ugoda w Białej Cerkwi
1654 – ugoda w Perejasławiu (między Chmielnickim, a Rosją)
1658 – ugoda w Hadziaczu – utworzenie Rzeczpospolitej Trzech Narodów
1667 – pokój w Andruszowie (między Rosją, a Polską)
Skutki powstania Chmielnickiego:
~ zmniejszenie i zubożenie ludności ukraińskiej
~ podzielenie Ukrainy między Polske a Rosje
~ wzrost znaczenia Rosji i Turcji
~ osłabienie Polski
~ utrata ziem wschodnich