Na pierwszym planie obrazu Jana Matejki „Jan Kochanowski nad zwłokami Urszulki”, w samym centrum znajduje się pisarz wraz z córką. Kochanowski, trzymając Urszulkę w objęciach, jednocześnie wskazuje na nią dłońmi, co świadczy o tym, że to ona jest na tym obrazie najważniejsza. Na jego twarzy maluje się rozpacz, smutek, cierpienie i żal. Całuje córkę, która zdaje się być spokojna, pogodna, niewzruszona. Jej ręce są opuszczone i bezwładne. Symbolizują odchodzenie. Urszulka jest ubrana w białą sukienkę, a na jej piersi leży krzyż. Dziewczynka leży w trumience z wygrawerwanym napisem „Orszula”. Obie postacie ukazane są od pasa w górę, co świadczy o duchowej wymowności sceny. Na drugim planie, po lewej stronie, znajduje się fragment obrazu Matki Bożej, a także stojąca obok świeca. Po prawej stronie obrazu widoczny jest regał z książkami i znajdująca się obok rzeźba smutnego, płaczącego aniołka. W prawym dolnym rogu dostrzegamy lutnię, która symbolizuje sztukę i talent poetycki, jaki niewątpliwie posiadała Urszulka. Lutnia leży na czerwonym materiale, który oznacza zwycięztwo nad śmiercią. Można więc powiedzieć, że lewa strona obrazu ukazuje przedmioty związane z Bogiem, a prawa – używane w codziennym życiu. Tło obrazu jest ciemne. Oświetlona jest tylko Urszulka i głowa oraz ręce jej ojca, co wyróżnia i uwidacznia obie postacie. Całość jest przygnębiająca, wyraża smutek Kochanowskiego po stracie najbliższej osoby.
