Głównym bohaterem powieści „Syzyfowe prace” jest Marcin Borowicz.
Po rozstaniu z ukochaną matką, zatraca się w nauce, by móc zapomnieć o cierpieniu jakie mogłoby nim kierować. Po pewnym czasie wykształcił w sobie cechy takie jak : opanowanie, czy brak skłonności do zaczepek, bójek lub kłótni.
Po zdanym egzaminie do klasy wstępnej Marcin był obojętny na kształcenie pozytywnych cech czy rozwijanie umiejętności w języku zaborcy. Wkrótce jednak Borowicz przechodzi przełom. Zaczyna rozwijać swoje zainteresowania w rosyjskim kółku literackim.
Zasadniczy wpływ na jego życie wywiera przeczytanie książki „Historia cywilizacji w Anglii” Buckle’a, która oderwała Marcina „?od wszelkiego brudu ziemi, dźwignęło bardzo wysoko i szybko a nieodwołalnie uszlachetniło?”.
Chłopiec powoli zmienia się. Nabiera pewności siebie dzięki znajomości z inspektorem Zabielskim. Bardzo długo czuje się samotny, aż wreszcie zaprzyjaźnia się z wiejskim chłopcem Andrzejem Radkiem. Odważnie staje w jego obronie, gdy grozi mu wyrzucenie ze szkoły. Dojrzewając staje się mądrym i ambitnym człowiekiem. Początkowo niemal całkowicie ulega rusyfikacji. Fascynuje go poezja rosyjska, rozumie ją i chętnie czyta.
Nagle pod wpływem poezji Mickiewicza zaczyna rozumieć kim tak naprawdę jest i jakiej krzywdy doznał.
Marcin Borowicz jest postacią dynamiczną. Pod czas akcji ksiązki zmienia się jego sposób myślenia a co za tym idzie, stosunek do zaborcy. Przez okres kształcenia w szkole w Klerychowie próbuje poznać siebie i odpowiedzieć na pytanie ? ? kim jestem ? ? .
Ta powieść kończy się dla Marcina pozytywnie. Jednak mimo młodego wieku tak wiele złego musiał przejść. Trafne jest powiedzenie ? Co nie zabije, to wzmocni ?. Przez cierpienie Borowicz wykształca swój charakter, staje się mądrym i wrażliwym na krzywdę człowiekiem. A co najważniejsze, staje się prawdziwym partiotą.
