I. CZĘŚCI MOWY:
NIEODMIENNE:
1). Przysłówek (jak, gdzie, kiedy) gdy pochodzi od przymiotnika lub imiesłowu to się stopniuje.
2). Przyimek:
– przestrzenne
– czasowe
– przyczynowe
– proste
– złożone
3). Spójnik
4). Wykrzyknik „!”:
– uczucia
– przywołania
– wywołania
– naśladowania
5). Partykuła: (-by; -bym; -byśmy; -byście; -byś; -że; -ż; nie; chyba; li)
ODMIENNE:
1). Czasownik: – co robi; – co się z czymś dzieje,
– osoby i liczby
– czasy
– rodzaje
– tryby :orzekający; przypuszczający (-bym), rozkazując
– strony: czynna; bierna (być, stać się) gdy nie da się w bierną zrobić to nieprzechodnie; zwrotna (się, siebie, sobie)
– aspekt: dk/ndk
2). Imiesłowy:
– przymiotnikowe: przypadki, liczby, rodzaje
* czynne: -ący; -ąca; -ące
* bierne: -ny; -na; -ne; -ni; -ty; -ta; -te; -ti
– przysłówkowe:
* współczesne: -ąc;
* uprzednie: -wszy (samogłoska); -łszy (spółgłoska)
3). Rzeczownik: (kto, co)
– osoby, rzeczy, zwierzęta, rośliny, pojęcia, czynności,
– przypadki, liczby ( każdy rzeczownik posiada swój rodzaj):
Mianownik (kto,co)
Dopełniacz (kogo,czego)
Celownik (komu,czemu)
Biernik (kogo,co)
Narzędnik (z kim,z czym)
Miejscownik (o kim,o czym)
Wołacz (o!)
4). Przymiotnik: (jaki, jaka, jakie)
– liczby
– przypadki
– rodzaje
– stopnie
5). Zaimek:
– rzeczowny: przypadki
– przymiotny: przypadki, liczby, rodzaje,
– liczebne: przypadki, rodzaje
– przysłowne
6). Liczebnik:
– główny: ile, ilu
* przypadki i rodzaje
– porządkowe: który, która, które z kolei
* przypadki, liczb, rodzaje
– zbiorowe: ile?
* przypadki
II CZĘŚCI ZDANIA:
1). Przydawka:
Określenie rzeczownika
Wyrażona przymiotnikiem, liczebnikiem, rzeczownikiem, wyrażeniem przyimkowym
Jaki? Jaka? Jakie? Który? Która? Które? Czyj? Czyja? Czyje? Ile? Czego? Z czego?
2). Dopełnienie:
Określenie czasownika
Wyrażone rzeczownikiem, wyrażeniem przyimkowym
Kogo? Czego? Komu? Czemu? Kogo? Co? Z kim? Z czym? O kim? O czym? Jak? Gdzie? Kiedy? Po co? Dlaczego?
3). Okolicznik:
Określenie czasownika
Wyrażony przysłówkiem, wyrażeniem przyimkowym
Jak? Gdzie? Kiedy? Skąd? Dokąd? Którędy? Dlaczego? Jak długo? Z jakiego powodu?
4). Podmiot:
Określenie czasownika
Wyrażony rzeczownikiem w mianowniku
Kto? Co?
5). Orzeczenie:
Określenie rzeczownika
Wyrażone osobową formą czasownika
Co robi? Co się z nim dzieje? W jakim stanie się znajduje
