Ocena narodu polskiego w świetle „Wesela” Stanisława Wyspiańskiego.

„Wesele” Stanisława Wyspiańskiego to dramat symboliczny o charakterze narodowym.Bezpośrednią inspiracją napisania utworu było autentyczne wesele Lucjana Rydla z Jadwigą Mikołajczykówną.Ślub stanowił towarzyską sensację dla Krakowa,gdyż syn profesora Uniwersytetu Jagielońskiego żenił się z chłopką z Bronowic.Na tej uroczystości spotkali się przedstawiciele dwóch odrębnych grup społecznych.W rozmowach uwydatnia się wzajemna obcość.Świadczy o tym postawa dziennikarza,który wyobrażał sobie wieś spokojną,cichą i nie chciał dyskutować z Czepcem na tematy polityczne.Następuje tu zderzenie się dwóch postaw:chłopskiej,domagającej się udziału w życiu społecznym i politycznym i konserwatywnej postawy inteligencji,biernej,niezdecydowanej,skłonnej bronić sielankowej wizji wsi,odległej od politycznych sporów.Podkreślają to słowa Czepca: „Płon się boją we wsi ruchu” i wypowiedziane zdanie dziennikarza: „Niech na całym świecie wojna,byle polska wieś zaciszna,byle polska wieś spokojna”.Rudolf Starzewski(Dziennikarz) redaktor konserwatywnego pisma „Czas” chciałby utrzymać życie chłopów w atmosferze spokoju i sielanki.Odrębność myślenia dwóch środowisk społecznych widoczna jest w rozmowie Radczyni (żona prof. UJ,pisarka)nie jest zorientowana w pracach polowych,nie zna życia i obowiązków chłopów(„Tym ta czasem się nie siwo).
Środowisko artystyczne szuka we wsi wartości biologicznych,sił witalnych,które zatraciły się w mieście wskutek negatywnego wpływu cywilizacji.Powrót do natury wiąże się z modą na „chłopomanię”.Panny z miast zafascynowane są siłą fizyczną wiejskich parobków.Pan Młody zachwyca się wiejskimi obyczajami,bliskim obcowaniem z przyrodą.Pobyt na wsi przywraca Panu Młodemu siły i zdrowie.Wyznaje,ze nie chciał żenić się z miejską dziewczyną,ponieważ nie dostrzegał w niej naturalności i zdrowia.Gospodarzowi imponuje temperament i zadzierzystość chłopów.Wywodzi te walory wprost od Piasta:”A bo chłop i ma coś z Piasta”.Odnosi się to do postawy,godności i tych wartości,które wieś zachowała:”Kiedy sieje,orze,miele,taka godność,takie wzięcie,co czyni,to czyni święcie…” Widzimy więc,że Wyspiański w sposób pozytywny ocenia chłopów jako siłę przydatną w walce.
W pierwszym wątku realistyczno-komediowym autor scharakteryzował chłopstwo i inteligencję.Wskazał na nieporozumienie obyczajowo-kulturalne,podkreślił odrębność dwóch środowisk społecznych.Docenił siłę ludu,która powinna być wykorzystana przez szlachtę w walce o wolność ojczyzny.Wątek fantastyczno-symboliczny jest dopełnieniem charakterystyki,gdyż autor chce odsłonić:”co się komu w duszy gra,co kto widzi w swoich snach”-odsłonić myśli,wnętrze osób-w tym celu wprowadza „osoby dramatu”.Dziennikarzowi ukazuje się Stańczyk traktowany jako symbol głębokiej troski o przyszłość ojczyzny-staje się głosem sumienia redaktora,który przyjął postawę konserwatywną,bierną wobec spraw ojczyzny.Poecie(Kazimierz Przerwa Tetmajer)-piewcy nastrojów dekadenckich zjawia się rycerz-Zawisza Czarny,który stajesię symbolem siły,odwagi i zwycięstwa pod Grunwaldem.Do Dziada,który wspominał czasy galicyjskiej rzezi,przychodzi krwawe widmo Szeli-wskazujące na nierówność społeczną,na konieczność rozwiązania sprawy chłopskiej,a także Szela jest symbolem siły tkwiącej w chłopach,której nie należy lekceważyć.