?Nie bogaty ten, kto dużo ma, lecz ten, kto dużo daje?- o jakich postawach ludzkich mówił Erich Fromm? Aby odpowiedzieć na to pytanie należy zdać sobie sprawę, czym jest właściwie bogactwo: czy bogactwem można nazwać wyłącznie materiał, to, co namacalne i to, co inni ludzie uznają za wartościowe – nie! Bogactwo to szczęście, które może osiągnąć każdy człowiek, którego hierarchia wartości jest właściwa. Myślę, że ci, którzy za najważniejsze uznają walory materialne nigdy nie osiągną pełni szczęścia.
Świadczy o tym postawa Św. Franciszka z Asyżu, który porzucił swoje życie w luksusie i wyruszył na pomoc biednym i chorym. Jego dostatnie życie nie przekładało się na bogactwo duchowe, dlatego rozdał swój majątek potrzebującym – zaczął prowadzić ubogie życie.
Ktoś mógłby powiedzieć, ze jego działanie doprowadziło do utraty majątku. Jednak ja uważam, że pomoc, jaką niósł innym dała mu dużo więcej niż pieniądze – szczęście (prawdziwe bogactwo)
Słowa Fromma znajdują również odzwierciedlenie w literaturze. Bohater ?Pieśni o Rolandzie? hrabia Roland traktował swój majątek obojętnie nie cieszył go on tak bardzo jak służba Francji, za którą oddał własne życie a umierając był szczęśliwy. Roland bez wątpienia był człowiekiem wartościowym nie chodzi tu o jego pieniądze, lecz o dusze. Hrabia był szczęśliwy, jeśli mógł oddać największą wartość, jaką posiadał – życie w słusznej sprawie, dla dobra ogółu.
Wiele sytuacji w dzisiejszych czasach jest adekwatnych do słów Ericha Fromma. Przykładowo osoby bogate rzadziej dzielą się swoim majątkiem. Hipokryzja jest częstym zjawiskiem społecznym. Obłuda i chęć bycia coraz bogatszym nie pozwala na oddawanie pieniędzy innym. Ich postawa sieje spustoszenie wokół nich, dlatego ci ludzie nigdy nie osiągną pełni szczęścia. Przypomnijmy sobie, jaką kolwiek sytuacje, w której poproszono nas o pomoc. Czy nie czuliśmy się zaszczyceni, że to właśnie nas poproszono o pomoc? Czy pomagając jej nie czuliśmy się lepszym człowiekiem? Czy nie czerpaliśmy radości z jej szczęścia?
Pamiętajmy, że Erich Fromm to nie tylko filozof to także wybitny humanista, który całe życie uświadamiał ludziom, co jest tak naprawdę ważne, że czasem jedno słowo jest cenniejsze niż worek złota, że najważniejsze jest dobro ludzkie a pieniądze w porównaniu z nim są niczym?
Rodzi się pytanie: Co tak naprawdę miał na myśli Fromm, O jakich postawach ludzkich mówił słowami: ?Nie bogaty ten, kto dużo ma, lecz ten, kto dużo daje?? Ja myślę, że propagowane są w nich takie elementy jak: właściwe spostrzeganie wartości, wrażliwość społeczna, pomoc słabszym, motywacja do życia w szczęściu, promowanie postawy ?być? nad ?mieć?
Myślę, że osoby, które nie żyjązgodnie z zasadami humanizmu, o jakich mówił Fromm powinny odczuwać pustkę w swoim sercu. One tak naprawdę nie znalazły szczęścia w swoim życiu. Uważam, że każdy powinien żyć pamiętając, że człowiek jest najważniejszy a ?Pieniądze szczęścia nie dają?
Malina Wasiak kl. 3g
