Portret idealnego władcy przewijał się w literaturze od wieków. Ludzie każdej epoki wymagali od swojego władcy, by rządził zgodnie z ich przekonaniami i w zawsze miał na pierwszym miejscu interes nie swój, lecz poddanych. Na to, jak postrzegany jest król wpływa wiele czynników, ale ten idealny musi posiadać określone cechy, które sprawią ,że obywatele państwa, którym rządzi zaakceptują jego wszystkie decyzje. Za idealnych można uznać np. Mieszka I lub Karola Wielkiego, zastanówmy się, co sprawiło, że postrzegamy ich w pozytywnym świetle. Sylwetki władcy bez wad zostały przedstawione między innymi w dziele renesansowego pisarza politycznego, także poety i historyka Niccolo Machiavellego ? ?Książę? oraz ?Pieśni XIV ? wielkiego polskiego twórcy Jana Kochanowskiego.
Machiavelli bardzo szczegółowo opisuje charakter i sposób zachowania władcy idealnego. Trudno dopasować się do jego wizji będąc księciem. Stawia poprzeczkę wysoko. Jego zdaniem książę powinien posiadać taką cechę, jak dobroć, ale wiedzieć, kiedy może się nią posłużyć, a kiedy nie. Zależy to od sytuacji, w jakiej się znajduje. Nie może okazywać swoich dobrych cech wobec ludzi, gdyż są oni nikczemni i nie dotrzymują wiary. Z tego też powodu nie powinien dotrzymywać danego słowa. Zdaniem Machiavellego doświadczenie uczy, że książęta, którzy nie dotrzymywali wiary osiągnęli bardzo wiele. Możnaby było być słownym, gdyby każdy takim był, ale ludzie, według opinii autora mają skłonność do zła, a nie do dobra. Większość z nas twierdzi, ze władca idealny powinien posiadać te cechy, które postrzegane są jako dobre. Jednak ten fragment ?Księcia? daje nam do zrozumienia, że nie pozwalają na to stosunki panujące miedzy ludźmi. Kolejnym ważnym elementem przedstawionym w dziele, jaki powinien posiadać książę jest rozum, który pozwoli mu na uniknięcie hańby poprzez wady, które mogą pozbawić go tronu. Jednocześnie tych, które nie zagrożą mu takim właśnie skutkiem również się wystrzegać. Według pisarza lepiej byłoby, gdyby umiał on używać natury lisa. Używa nawet zdania : ?Lecz koniecznym jest umieć dobrze tę naturę upiększać i być dobrym kłamcą i obłudnikiem[?].? Dotyczy ono właśnie natury lisa. Przedstawia też jedną z cech, z która muszę się niestety zgodzić. Mianowicie budzenie strachu w poddanych, gdyż jest to bezpieczniejsze niż okazywanie miłości. Autor tłumaczy swoja postawę tym, że ludzie niewdzięczni, zmienni, kłamliwi, unikający niebezpieczeństw i chciwi zysku. Dlatego też nie należy wierzyć w ich słowa, ponieważ, gdy nie czynisz czegoś zgodnie z ich wolą odwracają się od ciebie, a ty zostajesz bez oparcia w potrzebie. Według mnie można to wszystko ująć wtrzy cechy ? przebiegły, nieufny i samodzielny.
Odmienna sylwetka idealnego władcy została opisana w ?Pieśni XIV? Jana Kochanowskiego. W tym przypadku autor podchodzi do roli władcy bardzo poważnie, zdaje sobie sprawę z tego, że jest on odpowiedzialny za swój lud i od niego zależy, czy będzie żyło mu się dostatnie i spokojnie. Traktuje go, jak zastępcę Boga na Ziemi i uważa, że powinien on troszczyć się o swoich poddanych, jak pasterz o owce. Ma zapewnić im pożywienie i troskę. Wie ,że będzie on rozliczony ze swoich czynów przed Bogiem i daje mu wskazówki, jak rządzić. Ostrzega przed samolubstwem i zniszczeniem całego państwa poprzez liczne występki, jak uczynili to inni. Uważa ,że musi być on sprawiedliwy, że nie może oceniać i karać ludzi przez pryzmat ich pochodzenia lub majątku. Żąda równego traktowania wszystkich mieszkańców. Ta wizja ideału jest bardziej zbliżona do mojej. Nie napisano jednak nic o stanowczości, która przydałaby się dobremu królowi.
Po przeanalizowaniu dwóch fragmentów dzieł wielkich renesansowych twórców literatury moje wyobrażenie idealnego władcy uległo nieznacznej zmianie. Obie teorie mają w sobie trochę prawdy. Myślę ,że gdyby połączyć te dwa fragmenty w jeden, otrzymać można prawdziwie optymalny wizerunek rządzącego. Jednak bliższe mojemu sercu jest wyobrażenie Jana Kochanowskiego ? sprawiedliwego i myślącego o konsekwencjach swoich czynów króla. W ?Księciu? ukazany jest panujący o naturze lwa i lisa. Nie chciałabym, aby taki książę władał krajem, w którym przyszłoby mi mieszkać. Machiavelli postrzega ludzi jako istoty niewdzięczne i złe. Moim zdaniem myli się. Jednak parę cech, które zaproponował przydałyby się dobremu rządzącemu. Według moje opinii nikt nie jest idealny i niezależnie od tego, jak by się starał zawsze posiada cechy, które nie będą podobać się ludziom, którzy go otaczają. Można próbować zmienić się, dostosować, ale nigdy nie otrzymamy gwarancji, że zostaniemy w stu procentach zaakceptowani. Tak jest również z sylwetką władcy idealnego- Nieważne, jak jest, zawsze może być lepiej. Należy starać się, by wszystkim dookoła żyło się dobrze. Nieść pomoc w potrzebie i służyć dobrą radą.
P.S Jeszcze nie była sprawdzana….błędy sami sprawdźcie 😉