Bolesław Leśmian
Poeta dwóch epok literackich: Młodej Polski i dwudziestolecia międzywojennego. Pochodził ze środowiska spolszczonej inteligencji żydowskiej. Jest on poeta indywidualista, prozaik, znany jest jako twórca erotyków, był autorem fantastycznego, poetyckiego świata baśni, świata, który daleki był od rzeczywistości. Cechy jego twórczości to baśniowość, egzystencjalizm, groteska, inspiracje folklorem
W jego tematyce poezji wyróżniamy dwa zasadnicze typy utworów:
– wiersze opisujące w plastyczny sposób przyrodę i przeżycia ludzkie,
– utwory zawierające elementy baśniowej fantastyki.
Ulubione tematy pisarza to:
a) miłość (np. „W malinowym chruśniaku”)
b) śmierć (np. „Dziewczyna”)
c) wizja z zaświatów (np. „Urszula Kochanowska”)
d) baśniowość ( np.: Przygody Sindbada Żeglarza )
e) elementy ludowe (np. „Dusiołek”)
.
Za życia poety wydano trzy tomiki poezji:
-„Sad rozstajny” 1912
-„Łąka” 1920
-„Napój ciernisty” 1936
Po śmierci poety ukazał się zbiór „Dziejba leśna” w 1938 r.
„Dusiołek” – filozoficzny charakter utworu wiąże się z postawionym w wierszu pytaniem Bajdały skierowanym do Boga, a dotyczącym sensu istnienia Dusiołka. Ta fantastyczna postać symbolizuje zło, tak więc pytanie bohatera ballady jest w istocie pytaniem o przyczynę uniesienia zła na świecie. Ponadto, ponieważ Dusiołek zaatakował Bajdałę, gdy zmęczony zasnął. Utwór sygnalizuje nam i daje do zrozumienia że zło atakuje człowieka, kiedy ten pozwoli sobie na chwilę nieuwagi.
„Urszula Kochanowska” – Bóg chce szczęścia dziewczynki, więc spełniając jej prośbę, tworzy w zaświatach dom będący odpowiednikiem dworu w Czarnolesie. Dziewczynka przygotowuje się na spotkanie rodziców i radośnie wybiega, gdy słyszy na dworze kroki, lecz przeżywa głębokie rozczarowanie – odwiedza ją Bóg, nie rodzice. W wierszu występuje „odwrócony topos” raju, który polega na tym, że zamiast ukazać przebywanie w raju, blisko Boga, jako najwyższe szczęście, poeta podkreśla przywiązanie Urszulki do ziemskiego życia – domu i bliskich.
„W malinowym chruśniaku” – utwór skonstruowany jest jak monolog skierowany przez mężczyznę do kobiety, przywołujący wspomnienie ich pierwszego erotycznego doświadczenia. Atmosferę zmysłowości tworzy szereg elementów: samotność pary, gorące i przesycone zapachem malin powietrze, wynikająca z sytuacji fizyczna bliskość obojga. Otaczająca ich przyroda została ukazana z bliskiej perspektywy. Otoczenie zakochanych nie jest idealne ,a mimo to piękne, współgrające z uczuciami zakochanych.
