Jak Kochanowski urodził się w 1530 r. w Sycynie, a zmarł w 1584r. w Lublinie. Już jako 14-latek uczęszczał do Akademii Krakowskiej. Później studiował na Królewcu i w Padwie. W czasie studiów odbył wiel podróży m.in. do Francji. Po powrocie do kraju służył jako sekretarz na dworze Zygmunta Augusta. Te doświadczenia przybliżyły mu świat wewnętrznych przeżyć człowieka, którym się interesował.
Uważany jest za twórcę poezji polskiej. Jego twórczość jest różnorodna. Kochanowski starał się stworzyć obraz człowieka idealnego, człowieka wszechstronnie utalentowanego, zainteresowanego życiem, naturą. Podobnie jak wszyscy przedstawiciele odrodzenia inspirację czerpał z kultury starożytnej. W renesansie nadrzędną rolę stanowił człowiek, jego przeżycia, życie. Literatura pełna była harmonii, piękna i doskonałości. Tak właśnie tworzył Jan Kochanowski, dlatego można go nazwać twórcą renesansu.
W utworze „Czego chcesz od nas, Panie…” podmiot liryczny przedstawia Boga jako najwyższego władcę, jedynego stwórcę świata. W pieśni tej stwórca jest nieśmiertelny, wieczny, bez granic. Człowiek nie jest w stanie pojąć Jego potęgi. Według p.l. Pan stworzył świat idealny, piękny różnorodny i właśnie za to należy Go chwalić i czcić.
Obraz idealnego świata występuje także w „Pieśni świętojańskiej o Sobótce”. P.l., w tym wypadku panna, przedstawia uroki życia na wsi. Twierdzi, że wiejskie życie jest sielankowe, przyjemne, przynosi same korzyści. Ludziom niczego nie brakuje. Oczywiście mają także obowiązki i prawa, według których powinni żyć. Muszą być przede wszystkim uczciwi i skromni, muszą postępować zgodnie z wolą Boga. Taki obraz życia to obraz wyidealizowany. Być może poeta chciał, aby wszyscy pokochali wieś, tak jak on.
Poeta dążył do doskonałości pod każdym względem. Pragnął być szczęśliwy i dlatego w wierszu „Serce roście” zawarł prośbę renesansowego poety do radości. Prosi ją, aby ta nigdy go nie opuszczała, bez względu na sytuację. W utworze poeta opisuje budzącą się przyrodę. Opis ten to zobrazowanie uczuć człowieka szczęśliwego. P.l. radzi także, aby być zawsze „dobrej myśli”.
Przykłaem liryki filozoficznej może być wiersz ” Nie porzucaj nadzieje”.P.l. występuje w roli nauczyciela, który radzi, żeby nigdy nie tracić nadziei, bez względu na wszystko. Poeta porównuje życie do przyrody. Uważa, że rządzą się one takimi samymi prawami- w życiu troski przeplatają się ze szczęściem, a w naturze po zimie zawsze następuje wiosna. Autor radzi, aby pogodzić się z tym. Jednak nie wszyscy to potrafią, dlatego p.l. ma inną radę: aby postępować rozważnie, żyć tak, jak nakazuje Bog. Tą radę Kochanowski zaczerpnął z wywodzącej się z czasów antycznych filozofii stoickiej. Według niej, trzeba żyć cnotliwie, zawsze zachowywać spokój. Tylko takmożna być szczęśliwym.
Kochanowski dzięki swemu wykształceniu mógł swobodnie wyrażać swoje poglądy. To właśnie jego słynne fraszki wyśmiewają wady ludzkie. We fraszce „Na zdrowie” poeta przedstawia wartość, według niego najważniejszą- zdrowie. Jego poetycki wywód zawiera życiową przestrogę. Według poety zdrowie jest najważniejszą wartością, wszystkie inne uważa za bezwartościowe. Jednak ludzie nie potrafią docenić jakim cennym skarbem jest zdrowie, dopiero po jego stracie rozumieją, jak bardzo było dla nich ważne.
Takich utworów Kochanowski napisał wiele. Każda fraszka jest ponadczasowa, w wypływające z nich przestrogi odwołują się do ludzi żyjących zarówno dziś, jak i do tych z czasów renesansu czy średniowiecza.
Jednak nie wszystkie utwory Kochanowskiego przedstawiały świat idealny, harmonijny. Po śmierci jego ukochanej córki Urszulki powstał cykl trenów. Te żałobne utwory przepełnione są smutkiem i pustką po jej odejściu. W „Trenie VIII” poeta wspomina świat za życia córeczki. Świat ten był radosny, pełen jej śpiewu i szczęścia. Natomist po jej oejściu w jego domu zapanował spokój, pustka, królowały w nim ból i rozpacz. Treny Kochanowskiego to opis jego przeżyć, po nagłej zmianie losu. W całym cyklu autor zawarł cały swój ból i żal. Miejscami powątpiewa w sens życia. Załamuje się wewnętrznie, nie wierzy już w żadne wartości. Dopiero głęboka wiara pomaga mu zrozumieć, że życie należy brać takim, jakie jest.
Twórcy renesansu interesowali się człowiekiem i wszystkim, co z nim związane. Stworzyli idealny obraz tego człowieka. Był on wykształcony, mądry, utalentowany. Świat był idealnym dziełem Boga, którego należy sławić i dziękować za dane życie. Kochanowski w swych utworach nawiązuje do ideałów renesansowych. Idealny obraz jego świata przestaje istnieć, wszystko, w co wierzył staje się bezsensowne. Mimo to, z całą pewnością mogę stwierdzić, że był on stuprocentowym trórcą renesansu, nie tylko ze względu na to, że żył w tej epoce.
