„Bywa nieraz,że stajemy w obliczu prawd,dla których brakuje słów”(Jan Paweł II)Czy literatura XX wieku potwierdza tę myśl?
I.Wstęp
1.Człowiek-jednostka,której los jest nieprzewidywalny.
2.W nienormalnych warunkach życia,istota ludzka staje się istotą biologiczną,a nie psychologiczną.
II.Rozwinięcie
1.Literatura xx wieku udowadnia,iż człowiek sam tworzy sobie piekło na ziemi.
2.xx wiek-wiekiem bestwialsta,bezprawia.
3.Funkcjonowały dwa totalizmy-hitleryzm i stalinizm,które zbierały obfite plony.
4.Najgorsze,że człowiek wystąpił przeciwko człowiekowi :
a) „Mistrz i Małgorzata”-Michaił Bułhakow
-Moskwa-piekło na ziemi,zobrazowany system totalitarny
-współczesnemu człowiekowi brakuje słów.Dlaczego?Ponieważ stosunki międzyludzkie w latach 30-tych xx wieku były antagonistyczne-człowiek człowiekowi wilkiem
-widoczne donosicielstwo,nie ma prawdziwej przyjazni(Mogarycz zdradza Mistrza),obowiązuje zasada antydekalogu
-Moskwa-miasto,w którym dobro nie istnieje,zamiast niego jest kłamstwo,korupcja,pochlebstwa
-człowiek współczesny nie może zrozumieć,iż ludzie wrażliwi,dobrzy,utalentowani-spychani na margines społeczny(np.Mistrz),natomista miernoty takie jak Łatusiński mieszkają w apartamentach(władza odpłaca konformistom za dzieła0
-zdumiewające,że świat od Poncjusza Piłata nie zmienił się,triumfują ludzie niecni,wrażliwi i utalentowani są poza marginesem
b)”Proces”-Franz Kafka
-głowny bohater-Józef K.pada ofiarą systemu biurokracji,skazany przez sąd,który może wszystko a obywatel nic
-cały świat stoi przeciwko niemu,Józej jest sam, a wszyscy mu szkodzą
-człowiek milczy,gdyż nie rozumie dlaczego nie nazwany i nieukonkretniony system może go pokonać
-egzystencja człowieka tragiczna-pozbawiony praw,złudzeń nigdy nie upora się z sytuacją,która go nagle zaatakuje
c)”Campo di Fiori”-Czesław Miłosz
-trudno nam zrozumieć,że Giordano Bruno został skazany początkowo na kazamaty(więzienie),a potem na męczęńską śmierć
-człowiek niczego złego nie zrobił,tylko popierał system kopernikański-był wierny prawdzie
-dziś trudno w to uwierzyć,że inkwizycja kościelna skazała niewinego człowieka na śmierć-brak tolerancji
-współczesnemu człowiekowi brakuje słów,dostrzega,że zbrodnie sie cywilizują(obraz wydarzeń z XVI wieku,wydarzenia terazniejsze-1943likwidacja getta warszawskiego)
-przerażające jest,że człowiek nie dorósł do idei tolerancji
-mimo upływu czasu ludzie nie zmienili się w podejściu do bliznich,pozostają tacy sami w swoich reakcjach
-historia ludzkości to historia zwielokrotnionych stosów
d)”Medaliony”-Zofia Nałkowska
-autorka oskarża system,który doprowadził człowieka do upadku,fakty mówią same za siebie,słowa są niepotrzebne(behawioryzm)
-widoczne akty kanibalizmu(kobiety z głowu żywiły się trupami),w obliczu takiej prawdy człowiek współczesny milczy,nie jeste w stanie zrozumieć,dlaczego „ludzie ludziom zgotowali ten los”
-dziś nie możemy pojąć,że ciało ludzkie Niemcy uważali za idealne do odzyskania tłuszczu(prof.Spanner),brakuje nam słów na myśl,iż młody chłopak stwierdził,że „Niemcy potrafią zrobić coś z niczego”
e)opowiadania Tadeusza Borowskiego
-widzimy,że XX wiek stworzył nową istotę-człowieka zlagrowanego,który przystosował się do obozu,nie kieruje się empatią,rządzą nim odruchy biologiczne
-człowiek zlagrowany zrobo wszystko,żeby przeżyc-kobieta porzuca własne dziecko,dziś jest to dla nas niezrozumiane
-„odbiera nam mowę” na myśl,że człowieka traktowano jak rzecz(reifikacja)
f)”Inny świat”-Gustaw Herling-Grudziński
-autor rozważa co stało się ze światem,który zyskał miano „innego”
-dla współczesnego człoweika to „dziwny świat”,niezrozumiane dla nas jest to,że człowiek okalecza,opala rękę,pragnie iść do szpitala
-nie istnieje prawdziwa przyjazn-inżynier Mahapetin wydawał się przyjacielem Grudzieńskiego,a jednak donosił na niego
-widoczna opuchlizna głodowa,obłęd głodowy,cynda-trudno dziś zrozumieć,że człowiek może poddać 2 człowiekatorturom
-brakuje nam słów,że człowiek mógł wymyśleć łagry,lagry,że panowała absolutna znieczulica,śmierć mogła nie przerażać
III.Zakończenie
1.Człowiek-„budowniczy katredr gotyckich,które prawie sięgają nieba”
a)Miłosz pisze,że „budowniczy katedr skonstruował również kramatorium”,to ten sam człowiek
b)dziecię Europy wychowany na myślach humanistycznych,personalistycznych,staje się „budowniczym krematorium”-trudno nam to zrozumieć
c)renesans powołał do życia człowieka humanitarnego,który odkrył piękno swojego świata,ciała,nowego Boga,który był dla niego przyjacielem,a XX wiek wniósł człowieka zlagrowanego
d)człowiek nie przejmuje się dobrem kraju,którego wartości zostały zrelatywizowane
2.Po wojnie człowke też nie zaznał spokoju-komunizm
a)ks.Tischner wprowadził określenie „homo sowieticus”-człowiek radziecki,komunizmu
3.Człowiek XXI wieku dopiero stanął przed okrutnymi prawdami
a)zagraża nam terroryzm,który już zbiera niesamowite żniwo
b)trudno uwierzyć w to,że np.w Korei po dziś dzień istnieją kramatoria
c) ludzie ciągle są zdeprawowani,a to już era komputerów
4.Miłosz-„wspólne gospodarstwo świata”zdumiewające , ale to już nie jest prawdą w XXI wieku.
a)człowiek stoi bez słówa w obliczu takiej prawdy,a nie jest w stanie zmienić rzeczywistości
b) z historii nie czerpiemy żadnej nauki,bo w dalszym ciągu człowiek jest człowiekowi wilkiem
5.Nie akceptuję takiego świata.
