Imiesłów to forma gramatyczna utworzona od czasownika.
1. Imiesłowy, które odpowiadają na pytania przymiotnika nazywamy imiesłowami przymiotnikowymi. Imiesłowy przymiotnikowe podlegają odmianie przez przypadki i rodzaje.
Imiesłowy przymiotnikowe:
– czynne (określają osobę, przedmiot wykonujące czynność lub będące w jakimś stanie, np. piszący, czytający, dyskutujący)
– bierne (określają osobę, przedmiot podlegające czyjejś czynności, np. pisany, czytany, malowany)
„Nie” z imiesłowami przymiotnikowymi (czynnymi i biernymi) pisze, np. niepiszący, nienapisany.
2. Imiesłowy przysłówkowe oznaczają czynność lub stan, które towarzyszą innej czynności lub ją poprzedzają. Imiesłowy przysłówkowe nie odmieniają się.
Imiesłowy przysłówkowe:
– współczesne (towarzyszą innej czynności, np. Jadąc, czytał. Czytając, wspominał.)
– uprzednie (poprzedzają inną czynność, np. Zjadłszy, poszedł. Wymyśliwszy, powiedział.)
Imiesłowy przysłówkowe występują w zdaniu obok formy osobowej innego czasownika i zawsze wiążą się treściowo z tym samym co ona podmiotem.
„Nie” z imiesłowami przysłówkowymi (współczesnymi i uprzednimi) piszemy oddzielnie, np. nie pisząc, nie zrobiwszy.
3. Imiesłowowy równoważnik zdania to wypowiedzenie zawierające zamiast orzeczenia formę imiesłowu przysłówkowego (współczesnego lub uprzedniego). Imiesłowowe równoważniki zastępują zdania podrzędne.
W wypowiedzeniu nadrzędnym i w imiesłowowym równoważniku zdania musi występować ten sam podmiot.
