1. Schemat rozprawki
Rozprawka ma kompozycję trójdzielną – to znaczy, że składa się z trzech części – tego należy przestrzegać.
Wersja A:
– Teza
– Argumenty ?za? (potwiedzające tezę),
– Argumenty ?przeciw? (zaprzeczające tezie),
– Podsumowanie rozważań – wniosek ogólny.
Wersja B
– Teza,
– Argument ?za?,
– Kontrargument,
– Argument ?za?,
– Kontrargument, (idt. aż do wyczerpania argumentów),
– Podsumowanie rozważać – wniosek ogólny.
2. Przebieg prac nad rozprawką
– Ustal tezę, którą chcesz udowodnić lub obalić.
– Zastanów się, które argumenty są najlepsze (najbardziej wyraziste).
– Uporządkuj argumenty i ustal ich kolejność: od najmocniejszego do najsłabszego albo odwrotnie.
– Spisz plan.
2a Początek
Wstęp może się składać z pytania, cytatu, własnego zdania. Najlepiej w dwóch, trzech zdaniach określić tezę, którą będziesz udowadniać, lub postawić pytanie, na które szukasz odpowiedzi.
2b Rozwinięcie
– Stawiaj argumenty.
– Obalaj kontrargumenty.
– Przyjmij rolę badacza – dokładnie analizuj materiał.
– Przywołuj opinię autorytetów, autora, cytuj tekst źródłowy.
– Trzymaj się tematu!
2c Zakończenie
– Krótki jasny wniosek: tak albo nie i dlaczego.
– Zaprzeczenie lub potwierdzenie tezy.
– Deklaracja własnych opinii.