Podmiot – to część zdania, która nazywa wykonawcę czynności np. Grzesiek kupił drzwi.
Podmiot może być wyrażony:
– rzeczownikiem (film był niezwykle ciekawy)
– zaimkiem (on tego nie powiedział)
– przymiotnikiem (wytrwały dostanie nagrodę)
– liczebnikiem (dwóch jeszcze nie wróciło)
– czasownikiem w bezokoliczniku(tańczyć jest cudownie)
W zależności od tego, w jakiej formie wyrażony jest podmiot, wyróżniamy następujące jego rodzaje:
– gramatyczny najczęściej spotykany, to rzeczownik lub inna część mowy w mianowniku (np. KOT mruczy)
– logiczny – wyrażony jest mianownikiem w dopełniaczu przebywanie, ubywanie lub brak czegoś. np. Nie ma CHŁOPCÓW na boisku. Zabrakło GRACZY do siatkówki. Przybyło KIBICÓW do dopingu.
– szeregowy – w roli podmiotu występuje kilka wyrazów w mianowniku (Jasio, Stefcio i Zbysio pojechali do kina)
– towarzyszący – w roli podmiotu występują dwa wyrazy, z których jeden jest w mianowniku, a drugi w narzędniku (Zbysio z Krysią grają w piłkę)
– domyślny – nie jest wyrażony osobnym wyrazem, rozpoznajemy go na podstawie formy orzeczenia (PoszliśMY nad rzekę P: MY) lub z kontekstu wypowiedzi (Jasio poszedł do sklepu. KUPIŁ czekoladę i sok P: ON)
UWAGA!!!!!!!!!
Czasami zdarza się, że w zdaniu nie ma wyrazu pełniącego funkcję podmiotu, nie da się też ustalić na podstawie formy orzeczenia, kto jest wykonawcą czynności. Takie zdania nazywamy BEZPODMIOTOWYMI. W roli orzeczenia występuje wtedy nieosobowa forma czasownika zakończona na -NO, -TO np. WyremontowaNO drogę.
