1. AKCENT – polega na podkreśleniu głosem niektórych składników wypowiedzi: sylab w wyrazie lub wyrazów w zdaniu. Dokonuje się to za pośrednictwem siły lub melodii głosu, albo przez wydłużenie czasu brzmienia samogłosek.
2. AKCENT WYRAZOWY – w j. polskim akcent wyrazowy ma charakter przycisku i pada w ogromnej większości na przedostatnią sylabę słowa. Taki akcent nazywamy akcentem paroksytonicznym.
Wyjątki:
* akcent na 3-sylabę od końca: Wyrazy zakończone na -„yka”-„ika” oraz formy czasu przeszłego.
* akcent zakończony na 4-sylabę od końca: Tryb przypuszczający.
3. AKCENT ZDANIOWY:
* Głośniejsze wypowiedzenie wyrazu.
* Zmiana tępa mówienia.
* Zastosowanie pauzy.
* Wydłużenie akcentowej samogłoski.
* Dobitna artykulacja głosek (np. syczących)
4. INTONACJA – to melodia mowy odzwierciedlająca stan uczuciowy mówiącego i jego intencje względem odbiorcy.
