Andrzej Wajda

Andrzej Wajda (ur. 6 marca 1926r. w Suwałkach) – polski reżyser filmowy, współtwórca polskiej szkoły filmowej. Stworzył szereg pamiętnych i ważnych dla polskiej kultury dzieł; ekranizacji i adaptacji utworów literackich – filmów odpowiadających na szereg istotnych pytań i problemów współczesności nurtujących polskie społeczeństwo, obrazów niekiedy przewrotnych w swojej nietuzinkowej, oryginalnej interpretacji, demitologizujących tzw. świętości narodowe, a niekiedy wręcz obrazoburczych w swoim wyrazie.

W okresie PRL-u Andrzej Wajda miał wiele problemów z cenzurą, starając się poruszać po ‚cienkiej czerwonej linii’ – pomiędzy tym, co dozwolone przez politbiuro PZPR, a tym, co zakazane. Ta swoista gra, jaką prowadził przez lata z cenzurą groziła zarówno utratą środków finansowych przeznaczonych na realizację filmu, jak też niejednokrotnie prowadziła do ingerencji cenzury podczas kolaudacji filmu, co nierzadko skutkowało cięciem części materiału filmowego przed dopuszczeniem go do dystrybucji. Wraz z uznaniem, jakie Wajda zyskał, jako artysta, zdobył także ogromny autorytet moralny, zarówno w polskim społeczeństwie, jak też w swoim środowisku zawodowym.

W latach 1980-1991 był zaangażowany w działalność polityczną. Okres dekady po zmianie ustrojowej 1989 roku jest w opinii niektórych krytyków uważany za czas jego kryzysu twórczego, a jego niektóre ówczesne filmy wręcz za nieudane. Jego wczesne dzieła, zaliczane do nurtu polskiej szkoły filmowej, jak też filmy zrealizowane do roku 1990 uznawane były dotąd za najbardziej znaczące w Jego twórczości.