Strażnik
Oto jest dziewka, co to popełniła.
Tę schwytaliśmy. Lecz gdzieżeż jest Kreon?
Wchodzi Kreon
Przodownik Chóru
Wychodzi oto z domu w samą porę.
Kreon
Cóż to? Jakież tu zeszedłem zdarzenie?
Strażnik
Niczego, panie, nie trza się odrzekać,
Bo myśl późniejsza kłam zada zamysłom;
Ja bo dopiero kląłem, że już nigdy
Ale ta nowa, wielka niespodzianka
Nie da się zmierzyć z nijaką radością.
Idę więc, chociaż tak się zaklinałem,
Wiodąc tę dziewkę, którą przychwycono,
Gdy grób gładziła; żaden los tym razem
Mnie tu nie przywiódł, lecz własne odkrycie,
Sądź ją i badaj; jam sobie zasłużył,
Bym z tych opałów wydostał się wreszcie.
Kreon
Jakim sposobem i gdzieżeś ją schwytał?
Strażnik
Trupa pogrzebła. W dwóch słowach masz wszystko.
Kreon
Czy pewny jesteś tego, co tu głosisz?
Strażnik
Na własne oczy przecież ją widziałem
Grzebiącą trupa; chyba jasno mówíę.
Kreon
Więc na gorącym zszedłeś ją uczynku?
Strażnik
Tak się rzecz miała: kiedyśmy tam przyszli,
Zmietliśmy z trupa ziemię i znów, nagie
I już nadpsute zostawiwszy ciało,
Na bliskim wzgórzu siedliśmy, to bacząc,
By nam wiatr nie niósł wstrętnego zaduchu.
A jeden beształ drugiego słowami,
By się nie lenić i nie zaspać sprawy.
To trwało chwilę; a potem na niebie
Zabłysnął w środku ognisty krąg słońca,
I grzać poczęło; aż nagle się z ziemi
Wicher poderwał i wśród strasznej trąby
Wył po równinie, drąc liście i korę
Z drzew, i zapełnił kurzawą powietrze;
Przymknąwszy oczy, drżeliśmy ze strachu.
A kiedy wreszcie ten szturm się uciszył,
Widzimy dziewkę, która tak boleśnie
Jak ptak zawodzi, gdy znajdzie swe gniazdo
Obrane z piskląt i opustoszałe.
Tak ona, trupa dojrzawszy nagiego,
Zaczyna jęczeć i przeklęstwa miotać
Na tych, co brata obnażyli ciało.
I wnet przynosi garść suchego piasku,
A potem z wiadra, co dźwiga na głowie,
Potrójnym płynem martwe skrapia zwłoki.
My więc rzucimy się na nią i dziewkę
Chwytamy, ona zaś nic się nie lęka.
Badamy dawne i świeże jej winy,
Ona zaś żadnej nie zaprzecza zbrodni;
Co dla mnie miłe, lecz i przykre było,
Bo że z opałów sam się wydostałem,
Znajomych, przykre. Chociaż ostatecznie,
Skorom ja cały, resztę lekko ważę.
Kreon
Lecz ty, co głowę tak skłaniasz ku ziemi,
Mów, czy to prawda, czy donos kłamliwy?
Antygona
Jam to spełniła, zaprzeczać nie myślę.
Kreon
do Strażnika
Ty więc się wynoś, gdzie ci się podoba,
Wolny od winy i ciężkich podejrzeń.
Strażnik odchodzi
A ty odpowiedz mi teraz w dwóch słowach,
Czyżeś wiedziała o moim zakazie?
Antygona
Wiedziałam dobrze. Wszakże nie był tajny.
Kreon
I śmiałaś wbrew tym stanowieniom działać?
Antygona
Nie Zeus przecież obwieścił to prawo,
Ni wola Diki, podziemnych bóstw siostry,
A nie mniemałam, by ukaz twój ostry
Tyle miał wagi i siły w człowieku,
Aby mógł łamać święte prawa boże,
Które są wieczne i trwają od wieku,
Ze ich początku nikt zbadać nie może.
Ja więc nie chciałam ulęknąć się człeka
I za złamanie praw tych kiedyś bogom
Zdawać tam sprawę. Bom śmierci ja pewna
Nawet bez twego ukazu; a jeśli
Wcześniej śmierć przyjdzie, za zysk to poczytam.
Bo komu przyszło żyć wśród nieszczęść tylu,
Jakżeby w śmierci zysku nie dopatrzył?
Tak więc nie mierzi mnie śmierci ta groźba,
Lecz mierziłoby mnie braterskie ciało
Nie pogrzebane. Tak, śmierć mnie nie straszy;
A jeśli głupio działać ci się zdaje,
Niech mój nierozum za nierozum staje.
Przodownik Chóru
Krnąbrne po krnąbrnym dziewczyna ma ojcu
Obejście, grozie nie ustąpi łatwo.
Kreon
Lecz wiedz, że często zamysły zbyt harde
Spadają nisko, że często się widzi,
Jako żelazo najtwardsze wśród ognia
Gnie się i mimo swej twardości pęka;
Wiem też, że drobne wędzidło rumaki
Dzikie poskramia. Bo tym nieprzystojna
Dziewka ta jedną splamiła się winą
Rozkazy dane obchodząc i łamiąc,
Teraz przed drugim nie sroma się gwałtem,
Z czynu się chełpi i nadto urąga.
Lecz nie ja mężem, lecz ona by była,
Gdyby postępek ten jej uszedł płazem.
Ale czy z siostry, czy choćby i bliższej
Krwią mi istoty ona pochodziła,
Ona i siostra nie ujdą przenigdy
Śmierci straszliwej; bo i siostrę skarcę,
Że jej wspólniczką była w tym pogrzebie.
Wołać mi tamtą, którą co dopiero
Widziałem w domu zmieszaną, szaloną,
Tak duch zazwyczaj tych zdradza, co tajnie
Się dopuścili jakiegoś występku.
Wstręt zaś ja czuję przeciw tym złoczyńcom,
Którzy swe grzechy chcą potem upiększać.
Antygona
Chceszli co więcej, czyli śmierć mi zadać?
Kreon
O nie! W tym jednym zawiera się wszystko.
Antygona
Więc na cóż zwlekać? Jako twoje słowa
Mierżą i oby zawsze mnie mierziły,
Tak wstrętne tobie wszelkie me postępki.
A jednak skąd bym piękniejszą ja sławę
I ci tu wszyscy rzecz by pochwalili,
Gdyby im trwoga nie zawarła mowy.
Ale tyranów los ze wszech miar błogi,
Wolno im czynić, co zechcą, i mówić.
Kreon
Sama tak sądzisz pośród Kadmejczyków.
Antygona
I ci tak sądzą, lecz stulają wargi.
Kreon
Nie wstyd ci, jeśli od tych się wyróżniasz?
Antygona
Czcić swe rodzeństwo nie przynosi wstydu.
Kreon
Nie był ci bratem ten, co poległ drugi?
Antygona
Z jednego ojca i matki zrodzonym.
Kreon
Czemuż więc niesiesz cześć, co jemu wstrętna?
Antygona
Zmarły nie rzucił mi skargi tej w oczy.
Jeśli na równi z nim uczcisz złoczyńcę?
Antygona
Nie jak niewolnik, lecz jak brat on zginął.
Kreon
On, co pustoszył kraj, gdy tamten bronił?
Antygona
A jednak Hades pożąda praw równych.
Kreon
Dzielnemu równość ze złem nie przystoi.
Antygona
Któż wie, czy takie wśród zmarłych są prawa?
Kreon
Wróg i po śmierci nie stanie się miłym.
Antygona
Współkochać przyszłam, nie współnienawidzić.
Kreon
Jeśli chcesz kochać, kochaj ich w hadesie.
U mnie nie będzie przewodzić kobieta.
Przodownik Chóru
Lecz otóż wiodą Ismenę, o panie;
A jakaś chmura przysłania jej oczy
I piękną dziewki twarz mroczy.
Kreon
O ty, co w domu przypięłaś się do mnie
Jak wąż podstępnie, żem wiedzieć wręcz nie mógł,
Iż na mą zgubę dwa wyrodki żywię –
Nuże, mów teraz, czyś była wspólniczką
W tym pogrzebaniu, lub wyprzej się winy.
Ismena
Winna ja jestem, jak stwierdzi to siostra,
I biorę na się tej zbrodni połowę.
Antygona
Lecz sprawiedliwość przeczy twym stwierdzeniom;
Aniś ty chciała, ni jać przypuściłam.
Ismena
Jednak w niedoli twojej nie omieszkam
Wziąć na się cząstkę twych cierpień i kaźni.
Antygona
Hades i zmarli wiedzą, kto to zdziałał.
Słowami świadczyć miłość – to nie miłość.
Ismena
O, nie zabraniaj mi, siostro, choć w śmierci
Z tobą się złączyć i uczcić zmarłego.
Antygona
Nie chcę twej śmierci, ani zwij twym dziełem,
Coś nie sprawiła; mój zgon starczy bratu.
Ismena
Lecz jakiż żywot mnie czeka bez ciebie?
Antygona
Pytaj Kreona! Zwykłaś nań ty baczyć.
Ismena
Po cóż mnie dręczysz bez żadnej potrzeby?
Antygona
Cierpię ja, że mi śmiać przyszło się z ciebie.
Ismena
W czym bym choć teraz ci przydać się mogła?
Antygona
Myśl o ratunku, ja go nie zawiszczę.
Ismena
O, ja nieszczęsna! Więc chcesz mnie porzucić?
Antygona
Wybrałaś życie – ja życia ofiarę.
Ismena
Skąd wiesz, co na dnie słów moich się kryje?
Antygona
W słowach ty rady, ja szukałam w czynie.
Ismena
A jednak wina ta sama nas łączy.
Antygona
Bądź zdrowa, żyjesz – a moja już dusza
W krainie śmierci… zmarłym świadczyć może.
Kreon
Z dziewcząt się jednej teraz zwichnął rozum,
Druga od młodu wciąż była szalona.
Ismena
O władco, w ludziach zgnębionych nieszczęściem
Umysł się chwieje pod ciosów obuchem.
Kreon
W tobie zaiste, co łączysz się z zbrodnią.
Ismena
Bo cóż mi życie warte bez mej siostry?
Kreon
Jej nie nazywaj – bo ona już zmarła.
Ismena
Więc narzeczoną chcesz zabić ty syna?
Kreon
Są inne łany dla jego posiewu.
Ismena
Lecz on był dziwnie do niej dostrojony.
Kreon
Złymi dla synów niewiasty się brzydzę.
Ismena
Drogi Haimonie, jak ojciec cię krzywdzi!
Kreon
Twój głos i swadźby zbyt mierżą mnie twoje.
Przodownik Chóru
A więc chcesz wydrzeć kochankę synowi?
Kreon
Hades posłaniem będzie tej miłości.
Przodownik Chóru
Taka więc wola, że ta umrzeć musi?
Kreon
Moja i twoja; lecz dosyć tych zwlekań!
Wiedźcie je, sługi, w dom, bo odtąd mają
Żyć jak niewiasty, nie według swej woli.
Gdy widmo śmierci zaglądnie im w oczy.
Straż odprowadza do pałacu Antygonę i Ismenę
