Bohaterowie – „Chłopi”

MACIEJ BORYNA

Najbogatszy chłop w Lipcach, 58 –letni dwukrotny wdowiec, ojciec 4dzieci, mąż Jagny. Mężczyzna jeszcze silny, zdrowy, który nie chce przepisać gospodarstwa na syna Antka, co stanowi główną przyczynę napięć między nimi, jest w powieści sygnałem pokolenia konfliktów powszechnych na wsi. Bogactwo oraz mądrość, roztropnością stanowczość zapewniały Borynie autorytet na wsi, był on nieformalnym przywódcą tamtejszej społ., bronił jej interesów. Pozostał dobrym gospodarzem, nazbyt surowym, ale z reguły sprawiedliwym wobec służby, rodziny, zawsze też dochodził swoich praw. Nigdy nie brakowało mu siły charakteru, , pychy hardości niezmiennie był ambitny, zacięty, pewny siebie i konsekwentnie dążył do realizacji wytyczonych celów.
Nie zamierzał przedwcześnie oddawać synowi gospodarstwa, był bardzo przywiązany do ziemi, wręcz jej chciwy, uważał ją za największą wartość. Wyróżniał się pracowitością, skąpstwem, pazernością, egoizmem, wyrachowaniem, nieraz okrutną bezwzględnością, despotycznością, oschłością, gardził biednymi, niejednokrotnie źle traktował parobków, nie znał współczucia, litości. Kochał Jagnę ostatnią wielką miłość, gdy dowiedział się o jej zdradzie, znienawidził syna. Małżeństwo przyniosło mu rodzinną tragedię, upokorzenia, myślał nawet o zabiciu żony i syna.
Maciej Boryna to symbol chłopa-Piasta, pełnego godności chłopa-siewcy organicznie niemal związanego z ziemią- tuż przed śmiercią wychodzi w pole, sieje zboże. Umiera na polu, ziemi oddaje ostatnie siły.

ANTEK BORYNA

Ożeniony z Hanką, syn Macieja. Mieszka z ojcem, zajmując połowę chałupy, niecierpliwie czeka na objęcie gospodarstwa. Ma romans z Jagną, która zostaje jego macochą, co jeszcze pogarsza stosunki z ojcem prowadzi aż do nienawiści. Antek jest równie zawzięty, mściwy jak Maciej, nie brak mu i ojcowskiej brutalności, despotyczności, ambicji. Pełna namiętność, dramatycznych napięć, pozbawiona realnych perspektyw, miłość do Jagny pociąga za sobą złe traktowanie żony, odsuwa na drugi plan obowiązki męża i ojca, jest przyczyną poczucia winy.
Po powrocie z więzienia Antek jest już kimś innym. Uspokaja się , panuje nad emocjami, kieruje się rozsądkiem i dość płaskim realizmem, poczuciem obowiązku, własnego materialnego interesu. Nie broni Jagny przed wyrzuceniem ze wsi, odrzuca rolę kochanka, zrywa z przeszłością, wybiera pozycję szanowanego we wsi gospodarza, zapewne przyszłego przywódcy gromady.

HANKA

Żona Antka, kobieta dzielna, walcząca z przeciwnościami losu. Pochodziła z biednej rodziny, małżeństwo z Boryną było dla niej wielkim awansem, początkowo nie umiała odnaleźć się w nowej roli, pozycji. Skromna, bardzo pracowita, zapobiegliwa, dobra matka, niezmiennie wierna złemu mężowi, próbująca ratować rozpadające się nie z jej winy małżeństwo.
Podczas choroby Boryny Hanka kierowała całą wielką gospodarkę , w pełni ujawnił się jej niepospolity charakter, duma, zazdrość. Zyskała szacunek wsi i samego Macieja, stała się rzeczywiście pełnoprawnym członkiem rodu Borynów. Okazała wielkie serce stając w obronie Jagny, kochanki męża. Zarazem to nie jest postać idealna, ale pełna, oryginalna osobowość ze sporym bagażem wad.

JANKA

Młoda dziewczyna niezwykłej urody, córka wdowy po Dominiku Paczesiu.
Maiała jasne, lniane włosy, modre oczy, chodziła strojnie ubrana, zawsze lubiła mężczyzn, była kochliwa, obdarzona wielkim temperamentem, zmysłowa. Przekroczyła(zdradzając męża) granice moralne wyznaczone przez wiejską społeczność, za co została okrutnie ukarana, poddana samosądowi. Poniżona, doświadczywszy ostracyzmu, szukała schronienia u brata Szymka
Jagna nie była w gruncie rzeczy kobietą złą, wstydziła się niektórych swych postępków, obawiała wiejskiej opinii, chociaż nie podzielała moralnych zasad uznawanych przez społeczność, w której przyszło jej żyć. Była niczym fatum przynoszące nieszczęście sobie i wiążącym się z nią mężczyznom.
Ta postać może być uznana za młodopolską femme fatale- kobietę fatalną, niszczącą życie mężczyzn, odbierającą serce, burzącą spokój duszy, łamiącą kariery.
Jaga jest postacią samotną tragiczną, odrzuconą przez wiejską społ. W rzeczywistości nie za swe winy, ale ukaraną za wszystkie nieszczęścia spadające na Lipce.

DOMINIKOWA

Od wielu lat wdowa, matka 3 dzieci: Jagny, Szymka i Jędrzeja. Kobieta stanowcza, krótko trzymająca dorosłe dzieci, przebiegła, sprytna, pragnąca bogactwa dla siebie i córki, co było jedynym motorem jej starań o ślub z Boryną. Wieś i ją upokorzyła, zresztą była uważana za znachorkę, nawet czarownicę, otaczana powszechną niechęcią.

KOWAL

Bogaty zięć Macieja Boryny, mąż Magdy. Niecierpliwie czeka na spadek po teściu, jest chciwy, pragnie być jeszcze zamożniejszy. Niewiele dobrego można o nim powiedzieć – był intrygantem, złodziejem.