JĄDRO KOMÓRKOWE, podstawowy składnik komórek roślinnych i zwierzęcych (komórka), odgrywający decydującą rolę w procesach przemiany materii i w dziedziczeniu.
Większość komórek zawiera pojedyncze jądro o kształcie kulistym, owalnym lub pałeczkowatym i o różnej wielkości w poszczególnych rodzajach komórek. Każde jądro zawiera materiał genetyczny, kwas dezokstrybonukleinowy (DNA), który determinuje specyficzne cechy morfologiczne i biochemiczne danej komórki i reguluje jej aktywność metaboliczną.
W skład jądra wchodzą:
– błona jądrowa lub osłonka jądrowa, w której znajdują się pory (są one pół przepuszczalne)
-plazma jądrowa jest to inaczej sok jądrowy, w którym leżą pozostałe części jądra- chromatyna i jąderko.
-CHROMATYNA podstawowy składnik chromosomów; zbud. gł. z DNA – kwasu deoksyrybonukleinowego, decydującego o ich roli w dziedziczeniu, oraz z białek zasadowych – histonów i licznych białek kwaśnych; 4 rodzaje histonów tworzą oktameryczne zespoły (na które jest nawinięty łańcuch DNA), czyli nukleosomy, piąty rodzaj jest luźniej związany z obszarami międzynukleosomowymi – budowa ta umożliwia znaczne skracanie łańcucha DNA (spiralizacja chromosomów); termin chromatyna odnosi się do okresu spoczynkowego (interfazalnego) jąder komórkowych, w którym indywidualne chromosomy są niewyróżnialne.
– JĄDERKO, drobne kuliste ciałko (jedno lub kilka) wewnątrz jądra komórkowego roślin i zwierząt, zawierające dużą ilość RNA (kwasu rybonukleinowego); jest to miejsce syntezy RNA, gł. RNA rybosomowego; liczba jąderek jest dla danego typu jądra komórkowego stała i charakterystyczna; podczas podziału jądra jąderka zwykle zanikają; powstają na nowo w tzw. obszarach jąderkotwórczych określonych chromosomów danego organizmu.
