Don Kichote, tytułowy bohater powieści Cervantesa, własciwie nazywał się Alonso Quijano. Był raczej biednym szlachcicem z prowincji Mancha, hiszpańskim hidalgiem, który podupadł materialnie i utracił polityczne znaczenie. Zbliżał się do pięćdziesiątego roku życia. To mężczyzna silny, ale i chudy, wysoki: wyskoiej postawy, suchy na twarzy, członki ma długie, żylaste, cerę żółtą, nos orli nieco zakrzywiony, długie wąsy, czarne i obwisłe. Nosił starą zbroję, osłaniał się tarczą , do wali używał kopii i miecza. Jechał na zabiedzonym, chudym koniu. Nie dbał o wygody, pozywienie, majątek.
Rycerz Smętnego Oblicza(tak nazywał go Sanczo Pansa) sprzedał odziedziczoną po przodkach ziemię, by zdobyć pieniadze na zakup kolejnych książek z rycerskimi romansami. Pochłaniał je w ogromnych ilościach, wierzył w każdą przeczytaną, nawet nieprawdopodobną opowieść: tak sie zapamietał w swej lekturze, ze na czytaniu trawił całe noce, od zmierzchu do świtania i całe dni, od świtu do zmierzchu; dlatego też i z braku snu, a zbytku czytania, tak mu mózg wysechł, ze wreszcie rozsądek utracił. Postanowił zostać błędnym rycerzem, wiernie naśladować bohaterów swych ulubionych lektur, np. Rycerzy Okrągłego Stołu. Uważał, ze i on jest zdolny do bohaterskiech czynów, wielkich dzieł. Zatem opuścił rodzinna wieś, dom z gospodynią i siostrezenicą, wyruczył na poszukiwanie przygód.
Giermkiem Don Kichota został Sanczo Pansa, nieco złośliwy chłopek-roztropek. Don Kichote to szlachetny idealista, Sanczo Pansa zaś prostaczek, raczej tchórzliwy, żądny zdobycia majątku, trzeźwo i realistycznie patrzący na rzeczywistość. Uważa sie ze ci bohaterowie tworzą parę przeciwstawnych postaci, w pierwszej kolejności wyrażają rózne strony natury człowieka, odmienne postawy, skłonności, systemy wartości, dokonywane w zyciu wybory.
Don Kichot pogrążony w imaginacjach, marzeniach, wspomnieniach z przeczytanych ksiażek zupełnie nie umiał trzeźwo spojrzeć na rzeczywistość, był całkowicie nieprzystosowany do otaczajacego świata. W zwykłych ludziach widział groźnych przeciwników, o których niegdyś czytał, gospodarskie budynki, karczmy brał za zamki, osobliwie interpretował różne zdarzeania, mylił skutki z przyczynami, w jego głowie rodziły się coraz to nowe urojenia. Chciał zdobyc nieśmiertelną sławę, naprawiać wszelkie krzywdy, zwycięskowychodzić z niebezpiecznych starć. Tymczasem dokonywał czynów groteskowych, czasem absurdalnych- np. atakując wiatraki. Poniewaz uważał, ze nie moze isnieć błędny rycerz bez pani serca, swą wybranka uczynił Dulcyneę. Nie mająca granic siła wyobraźni Don Kichota zmieniła wiejska dziewczynę w słodką księżniczkę Dulcyneę.
Początkowo zachowanie, czyny Don Kochota śmieszą, bawią czytelników. Jednak w miarę upływu lektury rycerzzaczyna budzić współczucie: jako szlachetny, samotny wojownik dobrej sprawy skazany na klęskę. Może oswobodzić skazanych na galery, ale nie pokona całego ówczesnego systemu prawnego, niesprawiedliwości, ładu politycznego, nie naprawi złego świata. Pod koniec utworu Don kichot porzuca złudzenia: zmarł zdrów, choc zył jak szaleniec. Umarł zgnębiony, odrzucającpiękne wizje: słowa tak mądre, ze przekreślały i zacierały jego czyny.
Don Kichote to jedna z najbardziej znanych, najczęsiej interpretowanychi przywoływanych postaci z całej literatury europejskiej. Do tego bohatera nawiązywało w późniejszych utworach wielu najwybitniejszych pisarzy, rysowali go i malowali najznakomitsi malarze. Stał sie symbolem stale obecnym w naszej kulturze:symbolem przede wszystkim niezgody na płaska rzeczywistość, zło, krzywdę, symbolem prawado indywidualności, marzeń, niepodporządkoania się zniewalającemu systemowi. Don Kichote to personifikacja szlachetnego marzycielstwa. Był owładnięty rycerska manią, ale też zaskakiwał bogactwem myśli, szlachetnością uczuć, siłą woli, czemu towarzyszyła nadmierna ufność, naiwność. Pozostawał zarazem dworny i szalony, komiczny i bohaterski.
