Jednym z głównych bohaterów powieści Henryka Sienkiewicza „Krzyżacy” jest Jurand ze Spychowa.
Jurand był właścicielem Spychowa. Bardzo nienawidził Krzyżaków, gdyż to oni przyczynili się do śmierci jego żony a później ukochanej córeczki Danusi.
Jurand ze Spychowa to mazowiecki rycerz o groźnym oraz szpetnym wyglądzie. Miał on jedno oko barwy żelaza, co sprawiało, że był tajemniczy i przerażający. Był dobrze zbudowanym człowiekiem, miał jasne długie włosy i wąsy. Zawsze nosił przy sobie wielki, żelazny topór.
Mazowiecki rycerz był bardzo odważnym, uczciwym człowiekiem ,kierującym się prawami rycerza. Nigdy nie stracił swojej godności nawet, gdy został straszliwie poniżony przez krzyżaków. Dla swojej córki poświęciłby życie, toteż bardzo ją rozpieszczał, poddał się wielu próbom, by uratować swe ukochane dziecko. Przez swoich największych wrogów nazywany był krwawym psem lub strasznym mazurem. Zdarzenia z Danusią całkowicie odmieniły Juranda, z walecznego rycerza staje się pokornym człowiekiem. Po dotkliwym okaleczeniu przez Krzyżaków zmienił się nie tylko fizycznie, ale i też psychicznie.
Jurand był Człowiekiem honoru, dającym dobry przykład. Uważam, że jest on wzorem Polskiego rycerza godnego naśladowania.
