Biblia- „księga nad księgami”- jest dziełem ważnym i żywym. Stanowi sacrum- czyli świętość, autorytet religijny, źródło kultury moralnej, prezentuje wzorce postępowania, pewien kodeks tego co dobre lub złe.
W tym wielkim dziele szukamy odpowiedzi na podstawowe pytania o sens ludzkiego losu, ludzkiej śmierci i cierpienia, o wymiar odpowiedzialonści za zło i dobro wokół nas i w nas samych.
Według Biblii stwórcą wszystkiego jest Bóg. Bóg stworzył świat i wprowadził do niego człowieka. Pierwszym miejscem jego pobytu był raj. Było to miejsce szczególne, pomyslane i urządzone według boskiego planu. Panował w nim ład i harmonia, równowaga i spokój. To przestrzeń idealna, przyjazna człowiekowi, zachwycajaca swym pięknem, to swiat dobra miłości i prawdy.
Człowiek stworzony na obraz Boga staje się niejako namiestnikiem sprawujacym w imieniu Stwórcy władzę nad resztą stworzenia. Bóg wyróżnił go szczególnie spośród innych istot, gdyz egzystuje w swiecie na szczegónych prawach, bo przeciez jak pisał Jan Kochanowski: ” Nie chciał nas Bóg położyc równo z bestiami, dał nam rozum, dał mowe, a nikomu z nami”.
Człowiek z natury dobry, bo tak stworzony przez Boga, ulega pokusie przychodzącej z zewnatrz. Jej symbolem jest wąż, który umie przekonywać i ma cos do zaofiarowania ” tak ja Bóg będziecie znali dobro i zło”.
Człowiek od tej chwili będzie wiedział i sam roztrzygał o tym, co jest pozyteczne, a co szkodliwe.
Bóg uczynił człowieka wielkim, przekazując mu część swej władzy, czyniąc go w pewnym sensie odpowiedzialnym za świat i istoty w nim żyjace.
Człowiek nie wykorzystał jednak szansy danej przez Boga, ujawnił swa małosć, sprzeniewierzył się Stwórcy, uległ pokusie.
Wizję człowieka- władcy świata i najgodniejszego dzieła Boskiego zawiera Psalm VIII. Wyraża on wdzięcznosć za obdarzenie człowieka godnościa i uczynienia go ” niewiele mniejszym od istor niebieskich”
Na tle istot żywych , człowiek jest szczególnie przez Boga wywyższony, to ” władca nad dziełami rąk Twoich”, to istota potęzna ,bo umiłowana przez Stwórcę.
Choć Bóg pokochał człowieka, wystawił go niejednokrotnie na cięzkie próby. Chciał wypróbowac Abrahama i nakazał, by ten ofiarował mu swojego syna- Izaaka. Wierny Abraham, mimo cierpienia spełnia rozkaz- lecz gdy podnosi ręke z mieczem, by zabić Izaaka- Bóg powstrzymuje go.
” Księga Hioba” podejmuje ten sam problem niezawinionego cierpienia, stara sie dociec dlaczego człowiek cierpi, jesli nie popełnił grzechów. Z ksiegi tej wynika, że Bóg ma swoje plany i choć czlowiek ich nie rozumie powinien je przyjąć z pokorą.
Historia heroicznej postawy Hioba oraz dzieje cierpienia Abrahama utwierdzaja nas w przekonaniu, jak wielki w swej wiernosci Bogu może być człowiek. Choc niewinność i wiernośćStwórcy nie przynosi wolności od cierpienia to daje „spokój w cierpieniu”.
Bóg, przekazując ludziom przez Mojżesza dziesięć przykazań, nakazał człowiekowi kochać drugiego człowieka.
Wzór prawdziwej miłości bliźniego prezentuje przypowieść ” O miłosiernym Samarytaninie”. Samarytanin pomogł rannemu człowiekowi, pielęgnował go, podzielił się swoim majatkiem, okazał się wielkim w swym miłosierdziu i współczuciu dla bliźniego.
Biblia ukazuje dwie wizje człowieka: istoty potężnej, dumnej, wybranej przez Boga do rządzenia światem oraz istoty słabej, kruchej, przemijalnej.
” Ksiega Koheleta” zawiera watpliwości dotyczące sensu ludzkiego życia, dociekania, jaka jest droga do szczęścia. Odpowiedź powtórzona zostaje dwudziestokrotnie: ” marność nad marnosciami i wszystko marność. Wszystko marnosc i gonienie za wiatrem”. Jest to bardzo pesymistyczna koncepcja człowieka. To istota krucha, która przemija, podczas gdy ziemia trwa wiecznie. Wszystkie dzieła i czyny człowieka są przemijalne, nie nacieszy sie on nigdy pożytkiem z całego trudu, jaki ponosi w życiu. Z tego powodu nie zaznaje szczęścia gdyż bogactwo, mądrość i rozum są nietrwałe, a życie to ciągła ” gonitwa za wiatrem”.
Bóg jest milosierny i doskonały, a człowiek ułomny i grzeszny, ale ufny w moc Boskiego przebaczenia.
Przypowieść ” O synu marnotrawnym” ukazuje nawróconego wiernego, który wcześniej odszedł od wiary, lecz powrocił. Ojciec radośnie wita marnotrawnego syna wracajacego z włóczęgi, a jego powrót do rodziny traktuje, jakby umarły syn ożył. Człowiek błądzi i grzeszy, ale wierzy,że jego błędy zostaną mu wybaczone.
Trudno jednak było Bogu wybaczyć grzech bratobójstwa. Kain i Abel byli dziećmi Adama i Ewy. Brat zabił brata, Kain Abla, z zazdrości o przychylność Boga. Bóg napiętnował ciało Kaina znamieniem mordercy. Dalsi potomkowie przodków byli jeszcze gorsi- ich czyny tak rozgniewały Boga, że pożałował swojego dzieła, postanowił zniszczyć ludzkość zsyłając na nich potop.
Biblia jest wielką opowieścią o człowieku, o jego potędze i miłości, o jego złożnonej naturze. Pokazuje ludzką znakomitiość, ale i ludzkie błędy. Ukazuje wzorce postaw godnych naśladowania.
Rzec by można za Diogenesem: ” I to jest właśnie cnotą szczęśliwego człowieka i szczęściem w życiu, gdy się wszystko czyni zgodnie z głosem wewnętrznym przemawiajacym w każdym człowieku i zgodnym z wolą rządcy świata”.
