Wielu ludzi wyobraża sobie średniowiecze jako czasy szarości życia i ciemnoty umysłowej. Tylko czy stereotyp narzucony przez ludzi renesansu i umacniany przez stulecia jest prawdziwy? Czy ludzie, którzy chcieli pozbawić ten okres wszelkich zalet mieli rację? Osobiście uważam, że nie i niniejszym postaram się to udowodnić.
Średniowiecze to okres, który miał ogromny wpływ na następne epoki. Przykładem popierającym tę tezę jest np. budownictwo średniowieczne. W średniowieczu powstały dwa style architektoniczne: romański oraz gotycki. Budowle reprezentujące te style są podziwiane do dziś. Szczególnie zadziwiające jest to jakich technik obliczeniowych wtedy używano. Dziś aby postawić dom nie można obejść się bez komputera i skomplikowanych wzorów, co w średniowieczu było całkiem obce. Już to świadczy o tym, że w średniowieczu żyli ludzie mądrzy i o bardzo jasnych umysłach, więc mowa o ciemnocie tej epoki jest nieporozumieniem.
W średniowieczu bardzo znacznie rozwinęła się kultura. Malarze tworzyli alegoryczne utwory, których odczytanie dla najmniej rozgarniętego człowieka nie było problemem. Dzisiaj aby rozumieć stosowaną symbolikę trzeba mieć prestiżowe studia wyższe. Poza tym twórcy byli anonimowi, co wynikało z ówczesnych wierzeń, nie liczyła się dla nich popularność. W średniowieczu także rozwinęła się poezja miłosna uprawiana przez nadwornych śpiewaków oraz literatura. Także możemy stwierdzić, że życie kulturalne w opisywanym czasie stało na wysokim poziomie.
Jednak najważniejszym argumentem potwierdzającym tezę, że średniowiecze nie było epoką ciemną jest ponadczasowa literatura. We wczesnym średniowieczu tworzona w języku łacińskim, później w narodowych. Średniowieczną literaturę możemy podzielić na trzy części: hagiografię, religijną oraz świecką. Wszystkie te kategorie mówiły o pewnych nadrzędnych wartościach, których w tej epoce sumiennie przestrzegano. Najbardziej szanowana postawa polegała na umartwianiu swojego ciała, wyrzekaniu się wszelkich dóbr i szczęścia, mająca w konsekwencji doprowadzić do zbawienia i życia wiecznego. Taką postawę nazywamy ascezą. Szczegółowo opisywana jest ona w utworach takich jak: ?Kwiatki św. Franciszka? czy ?Legenda o św. Aleksym?. Życie tych dwóch osób, postępowanie i ciągła modlitwa zmuszają do refleksji, że dziś bardzo mało osób wiedzie podobne, i że każdy jest zaślepiony chęcią posiadania jak największego majątku za wszelką cenę. Według mnie to jest bardziej ciemne myślenie niż to przedstawiane w stereotypach średniowiecza.
Do literatury religijnej zaliczamy dwa zabytki języka polskiego: ?Bogurodzicę? i ?Lament Świętokrzyski?, które świadczą o ogromnej religijności Polaków i przedstawiają ogólnie znany kult maryjny. W ?Bogurodzicy? ludzie zaciekle modlą się do Maryi. Oba utwory wywarły bardzo duży wpływ na współczesne czasy, więc mówiąc, że powstały w ciemnych czasach jednocześnie zaprzeczamy tzw. jasności czasów współczesnych. Ironia?
Trzeci rodzaj literatury, dla mnie osobiścienajważniejszy, gdyż uwidacznia cechę każdego prawdziwego mężczyzny czyli honor. Dziś bardzo rzadko można spotkać człowieka, dla którego honor jest tak ważny jak w tamtym czasie. Teraz funkcjonuje to na zasadzie ?co ludzie powiedzą? ale i tak mało kto przywiązuje do tego wagę. Utworami doskonale opisującymi ludzi honorowych są m.in. ?Pieśń o Rolandzie? czy ?Dzieje Tristana i Izoldy?. Roland zaimponował mi tym, że potrafił walczyć i bronić czegoś, w co wierzył. Nigdy nie mógłbym powiedzieć, że była to ciemna postawa.
Podsumowując: średniowiecze było epoką zacznie różniącą się od dzisiejszych realiów, lecz nie może być to powodem nazywania jej ciemną i mroczną. Była jak każda inna, spowijały ją blaski i cienie jednak biorąc pod uwagę ówczesną kulturę i wierzenia można ją uznać za całkiem normalną. W związku z powyższym nie zgadzam się, że średniowiecze było epoką mroczną i ciemną.
