„Wielki testament” przekazuje refleksje Villona.
Wiek XV, Francja. Rok 1431 to rozprzężenie we Francji. Poeta – łotrzyk – przydomek Villona. Kształcił się, miał tytuł bakałarza, obracał się w kręgu cyganerii uniwersyteckiej a także wśród złoczyńców. „Knajpa była centrum kultury”. Villon był duszą kompanii. Był mordercą – sprawę umorzono. W wieku dwudziestu kilku lat wszedł w związek z szajką. Znalazł się na dworze Karola Orleańskiego, gdzie później został uwięziony. Wielokrotnie tułał się po świecie.
Utwory Villona: Wielki testament; Legaty – Mały testament; Ballady.
Poezja Villona jest oryginalna w zakresie języka. Pisze językiem prostym a jednocześnie kunsztownym. Przechodzi od żartu słownego do swobody i śmiałości, od humorudo poagi, od cynizmu do modlitwy.
Wielki testament – dzieło podejmuje dwa słynne motywy tematyczne: miłość i śmierć. Istotnym problemem ukazanym w tym utworze jest przemijalność ludzkiego istnienia, życia i świata. Villon przeplata komizm z liryzmem, wątki wysokie ze sprośnościami, pytając nostalgicznie: „gdzie są niegdysiejsze śniegi”.
Sam – poeta przeklęty – mieszkaniec paryskiej ulicy, ukazuje kruchość istnienia, przywołując znane postacie w opowieściach o paniach i panach „minionego czasu”.
Nastroje: stosunek do przeszłości, do śmierci;
chce przekazać swoje myśli innym;
żałuje swoich grzechów z młodości;
przestrzega innych przed błędami.
Stosunek do śmierci: uważa, że jest to przerwanie danego procesu;
uważa, że śmierć dopadnie każdego;
człowiek może czekać na śmierć albo żywcem iść do nieba (nie jest to realne).
Stosunek do śmierci jako do zasłużonego odpoczynku, a z drugiej strony jest to zło.
„W sam zadek celnie ugodzony…” – podejmuje dialog ze śmiercią
„Jam grzesznik, złego jadem struty
Jednak Bóg nie chce mej katuszy.”
Model obyczajowy nie był wzorcem w średniowieczu ale świadczył o kontrastach epoki.
Memento mori – pamiętaj o śmierci.
Parodiuje on formę testamentu. Poufałe współżycie ze śmiercią. Z jednej strony przemijanie, ukazanie brzydoty starości, a z drugiej jest melancholia za dawnymi pięknymi czasami. Żal za miłością, niemożliwością spełnienia. Często ukazuje się tematy o kobietach, miłości. Villon był czułym potrafiącym kochać człowiekiem, nie potępiający życia. Jest to utwór świecki, odbijający konflikty społeczne.
