Bezpośrednią przyczyną wojny stało się zamordowanie 28 czerwca 1914 r. w Sarajewie (stolica Bośni i Hercegowiny) austńackiego następcy tronu, arcyksięcia Franciszka Ferdynanda. Zginął on z rąk serbskich terrorystów, inspirowanych przez serbski wywiad. Austriacy, choć nie dysponowali dowodami świadczącymi o takim spisku, chcieli wykorzystać to wydarzenie do rozprawienia się z Serbią, główna ich rywalką w groma-dzeniu ziem południowosłowiańskich.W kategoriach generalnych przyczynę wojny stanowiło zniszczenie równowagi europejskiej ustanowionej na kongresie wiedeńskim w 1815 r., a opierającej się na wzajemnym równoważeniu sił 5 mocarstw (Rosji, Austrii, Prus, Francji i Wielkiej Brytanii). Równowaga ta załamała się w wyniku zjednoczenia Niemiec i ich dążeń do hegemonii. w. sprzeczności interesów wielkich mocarstw wyrażały się m.in. w:- rywalizacji Rosji oraz Austro-Węgier i Niemiec o wpływy na Bałkanach; rywalizacji Niemiec i Wielkiej Brytanii o wpływy na Bliskim Wschodzie oraz panowanie na morzach; dążeniu Niemiec do rozszerzenia , swych posiadłości kolonialnych kosztem Wielkiej Brytanii i Francji; dążeniu Francji do odzyskania terenów utraconych w latach 1870-1871 na rzecz Prus.Główni uczestnicy I wojny światowej : Austro-Węgry, Niemcy, Turcja, bułgaria Rosja, Francja, Wielka Brytania, Serbia, Japonia, Włochy,Rumunia,Stany Zjednoczone .Lepiej przygotowani do wojny Niemcy chcieli ją rozstrzygnąć na swoją korzyść.Opracowany w 1905 r. przez Alfreda Schlieffena niemiecki plan wojny zakładał uderzenie większością sił, poprzez neutralną Belgię, na Francją i pokonanie jej w ciągu kilku tygodni, po czym wojska niemieckie miały zostać przerzucone na wschód w celu zadania klęski Rosji. Plan ten jednak zawiódł.Przebieh działań wojennych w latach 1914-1916,Niemieckie uderzenie na Belgię, Luxemburg i Francję , klęska wojsk rosyjskich pod Tannenbergiem i nad Marną.Ofensywa państw centralnych na wschodzie, Rosjanie wyparci z Galicji Wschodniej do WarszawyUstabilizowanie się frontu na linii Ryga-Baranowicze-Pińsk-Krzemieniec,II 1916 początek bitwy pod Verdun ,VI 1916 ofensywa rosyjska w Galicji Wschodniej .Wobec stagnacji sytuacji w walkach lądowych Niemcy próbowali szukać rozstrzygnięcia w działaniach morskich, ogłaszając 1 lutego 1917 r. rozpoczęcie nieograniczonej wojny podwodnej. Akt ten, sprzeczny z kon-wencjami międzynarodowymi, pozwolił przezwyciężyć nastroje izolac-jonistyczne w Stanach Zjednoczonych, które 6 kwietnia 1917 r. wypowie-działy wojnę Rzeszy.Przebieg działań w latach 1917-1918 :nieudana ofensywa wojsk francuskich w Szampanii,rozkład armii rosyjskiej w wyniku rewolucji, Niemcy zajmują rosyjskie wybrzeże Bałtyku,traktat pokojowy między Rosją a państwami centralnymi,porażka wojsk niemieckich nad Marną, stopniowy ich odwrót,kapitulacja Bułgarii 1918,rozkład Austro – Węgier,kapitulacja Austrii, wybuch rewolucji w niemczech i podpisanie zawieszenia broni.Wielka wojna lat 1914-1918 spowodowała zmiany w wielu dziedzi-nach życia. Jej najbardziej widocznym skutkiem były olbrzymie straty ludzkie i zniszczenia materialne.Wojna zmieniła granice państw, układ polityczny świata Wojna przyniosła koniec potęgi czterech mocarstw: Austro-Węgier, Nie-miec, Rosji i Turcji. Klęska Niemiec, osłabienie Francji oraz przejściowa nieobecność na scenie politycznej Rosji utrudniały wytworzenie się nowych zasad równowagi europejskiej.Powstanie nowych państw w Europie wywołało falę konfliktów politycz-nych i terytorialnych.W trakcie wojny doszło po raz pierwszy do znaczącej interwencji Stanów Zjednoczonych w sprawy europejskie, natomiast osłabiona Europa zaczęła tracić swą dominującą pozycję w polityce światowej. Wojna wciągnęła ludy innych kontynentów w zmagania państw europejs-kich, co przyspieszyło krystalizację dążeń narodowowyzwoleń-czych mieszkańców Azji i Afryki.
