Grupy poetyckie Dwudziestolecia, ich założenia programowe.

– skamandryci
* nie mieli wspólnego jednego programu, niechęć do wzniosłości, chwilowe przeżycie wyżej niż filozoficzne refleksje itp., zachwyt nad codziennością,
* działali w Warszawie, głównie pochodzenia żydowskiego, najpierw w „Pod Pikadorem”, kabaret
* Julian Tuwim – początkowo skandalista (=>”Wiosna” o robieniu Polsce bachorów…), potem utwory nawiązujące do polskich tradycji literackich (=> „Rzecz czarnoleska”), ważnym utworem był „Bal w operze”, czyli satyra na polityczną sytuacje w Polsce (utwór nie ukazał się ze względu na cenzurę), protest przeciwko wojnie, mieszczaństwu, ekspresywne wypowiedzi
* Kazimierz Wierzyński – pisał poezje o sporcie, początkowo pochwalał młodość, energię („wiwat trans wariata…”), w późniejszym okresie wydał patriotyczne o Piłsudskim, czyli „Wolność tragiczna”
* Jarosław Iwaszkiewicz – pod wpływem parnasistów francuskich („Oktostychy”), malarskość i muzyczność wierszy, później tworzył poezję klasycystyczną, także pisarz prozaik
* Jan Lechoń – tematy patriotyczne, romantyczny kult tradycji narodowej, tradycje Polski szlacheckiej
* Antoni Słonimski

– awangarda krakowska
* jasno określone cele poetyckie: Miasto, masa, maszyna, czyli pochwała postępu, techniki, cywilizacji, należy zerwać z tradycyjnym sposobem przedstawiania świata w poezji, jak najmniej słów, kult dobrej, solidnej roboty poetyckiej
* skupieni wokół „Zwrotnicy”, program ogłoszony przez Peipera w „Nowych ustach”(Artykuł)
* Tadeusz Peiper – teoretyk poezji awangardzistów krakowskich,
* Julian Przyboś – „Gmachy”, czyli poeta wykrzyknikiem ulicy, czyli poezja służy wyjawianiu tajemnic piękna tkwiącego w technice, „Z Tatr” to śmierć alipnistki ze zmianą punktów widzenia, raz widzisz ją, drugi raz sam nią jesteś…, metafora niezwykle ważna, należy kondensować znaczenia,
* Jalu Kurek
* Jan Brzękowski
* Adam Ważyk

– futuryzm
* chcą wyprowadzić ludzkość z getta logiczności, interesuje ich technika i barbarzyństwo
* Brunon Jasieński – „But w butonierce”, zapowiada nowe, czyli futuryzm właśnie, uczucia wyrażane w niepoetycki sposób, łączył wyrazy na zasadzie podobieństw brzmieniowych, a nie znaczeniowych
* Anatol Stern

– Rewolucjoniści
* związani z ruchem komunistycznym, poezja nośnikiem rewolucyjnych haseł, trzej poniżsi napisali „Trzy salwy”, hasła sprawiedliwości społecznej
* Władysław Broniewski – groza przeżyć wojennych („Młodosć”), motywy wojskowości wszechobecne w całej jego poezji, zwieńczeniem poezji międzywojennej „Bagnet na broń” jako protest przeciwko hitlerowskim żądaniom odnośnie Pomorza
* Wandurski
* Stande

– Wolni
* Bolesław Leśmian – liczne neologizmy językowe, refleksje o czowieku, zjednoczenie człowieka z naturą, zaświaty, mary, wizje, własny świat
* Gałczyński – poezja niejednokrotnie zabawna, zbudowana na grotesce, osobliwe formy, np. „Serwus Madonna”, „Ulica szarlatanów”, wykorzystanie elementów jarmarcznych, monstrualizm
* Józef Czechowicz – katastrofizm
* Leopold Staff – poeta trzech pokoleń

– żagary – działali w Wilnie, nazwa od nazwy czasopisma, katastrofizm, zapowiedź klęski Polski, niepokój, zapowiedzi końca świata
* Czesław Miłosz
* Teodor Bujnicki
* Antoni Gołubiew
* Jerzy Zagórski
* Aleksander Rymkiewicz(!, piękne poezje religijne)
* JerzyPutrament

– kobiety
* brak jednolirej grupy poetyckiej, tworzyły samodzielnie
* Maria Pawlikowska-Jasnorzewska – subtelna poezja, pełna kobiecości, miłość czuła, nieszczęśliwa, słynny cykl „Erotyki” bynajmniej nie erotyczny, ale wzruszająco kochający
Kazimiera Iłłakowiczówna – dużo utworów bajkowych, duszki, itd., pięknie łączyła życie natury z życiem człowieka, też dużo o miłości, znowu delikatnej, tutaj jednak zanika podmiotowość kochającego, bardziej samo uczucie; spotyka się też elementy ludowe w interpretacji miłości, ale to raczej środek niż cel.