Streszczenie:
Dursley’owie są normalną szczęśliwą rodziną. Pewnego dnia Vernon zauważa wiele dziwnych zjawisk, wydaje mu się też, że ludzie rozmawiają o siostrzeńcu jego żony Harrym Potterze. Wybija sobie te „bzdury” z głowy. W nocy Albus Dumbledore spotyka się z Minerwą McGonagall i oznajmia jej, że Sami-Wiecie-Kto naprawdę zniknął, a jego pogromcą jest Harry Potter. Potem na latającym motorze przyjeżdża Rubeus Hagrid i zostawia małego Pottera pod domem Dursley’ów. Wujostwo nie traktuje Harry’ego dobrze, często też wuj i ciotka oskarżają go o różne dziwne rzeczy. Gdy Harry miał już prawie jedenaście lat, dostaje list, ale wuj nie pozwala mu go przeczytać. Później Potter regularnie dostawaje listy, ale Dursley bjest nieugięty; każe nawet swojej rodzinie wyprowadzić się do chatki na skale. Tam znajduje ich Hagrid, wręcza Potterowi list, opowiada historię o nim i Sami-Wiecie-Kim oraz oznajmia, że Harry jest czarodziejem, a jego rodzice nie zginęli w wypadku, tylko zostali zamordowani przez Lorda Voldemorta. Dzień później gajowy Hogwartu zabiera go na Pokątną, żeby wyjąć pieniądze ze skarbca i zrobić zakupy – Harry ma rozpocząć naukę w Hogwarcie, Szkole Magii i Czarodziejstwa. Podczas wizyty w Banku Gringotta Hagrid opróżnia też tajemniczą skrytkę i dodaje, że to „ściśle tajne”.
1 września Harry udaje się na stację King’s Cross, żeby pociągiem pojechać do szkoły. Ma problem – na bilecie napisane jest, że pociąg odjeżdża z peronu dziewięć i trzy czwarte. Pomaga mu czarodziejka – przejście znajduje się w żelaznej barierce! Podczas podróży Harry zaprzyjaźnia się z Ronem Weasley’em, który opowiada mu o świecie czarodziejów. Po dotarciu do zamku profesor McGonagall wyjaśnia uczniom, że każdy z nich zostaje przydzielony do jednego z czterech domów: Gryffindoru, Ravenclawu, Hufflepuffu lub Slytherinu. Tiara Przydziału chciała, żeby Harry był w Slytherinie – chłopak zaś nie ma ochoty zawędrować do tego domu. W końcu trafia do Gryffindoru. Podczas przmówienia profesor Dumbledore, dyrektor Hogwartu, mówi, że wstęp na korytarz na trzecim piętrze jest zabroniony.
Potterowi podoba się Hogwart – wspaniałe uczty, duchy, znikające drzwi, ruchome schody. Nie wszyscy są jednak mili. Nauczyciel eliksirów, profesor Snape, wyraźnie go nienawidzi. Na pozostałych lekcjach jest już trochę lepiej, co nie zmienia faktu, że nauczyciele dużo wymagają. Pewnego dnia Harry i Ron dowiadują się, że w Banku Gringotta miało miejsce włamanie. Chłopcy podejrzewają, że chodzi o kryptę 713 – tę, którą wcześniej opróżnił Hagrid. Harry szybko przekonuje się, że nie tylko Snape go nie lubi – woźny Filch nienawidził wszystkich uczniów, ale Draco Malfoy to już była gruba przesada. Odpoczątku gardzi Harrym, nigdy nie marnuje okazji, żeby go upokorzyć lub obrzucić jakimś przezwiskiem. Bohater zupełnie się załamuje, gdy dowiaduje się, że Gryfoni będą mieć lekcje latania razem ze Ślizgonami. Na zajęciach Neville Longbottom musi pójść do skrzydła szpitalnego. Malfoy wykorzystuje okazję i prowokuje Potteroa, żeby ten wsiadł na miotłę. Harry Potter wychodzi cało z tej przygody, a na dodatek wykonuje niesamowitą akrobację. Zauważa to profesor McGonagall. Harry spodziewa się nagany, a tymczasem zastępczyni dyrektora informuje kapitana drużyny quidditcha, Wooda, o wyczynie Harry’ego i czarodziej dostaje się do drużyny. Wściekły Malfoy wyzywa Harry’ego na pojedynek. Potter zostaje oszukany przez Malfoya i, wraz z Ronem, Hermioną Granger i Nevillem Longbottomem, musi uciekać przed woźnym.
Jednak niezbyt dobrze wybiera schronienie – chowa się na trzecim piętrze, gdzie spotyka olbrzymiego trójgłowego psa. Bohater sądzi, że tam jest ukryta paczka ze skrytki 713. Młody czarodziej dostaje też supermiotłę – Nimbusa 2000 i dowiaduje się, że w drużynie quidditcha będzie szukającym – zawodnikiem od którego zależy, czy jego drużyna wygra, czy przegra. Tymczasem nadchodzi Noc Duchów. Podczas wspaniałej uczty nagle okazuje się, że ktoś wpuścił do szkoły trolla. Harry i Ron, uciekając, przypominają sobie, że Hermiona Granger siedzi w łazience i nic nie wie o trollu. Odnajdują dziewczynę i wspólnie udaje im się pokonać potwora. Po tym wydarzeniu zaprzyjaźniają się z czarodziejką.
Kilka dni później Harry przypadkiem dowiaduje się, że Snape próbował przejść obok trójgłowego psa. Chłopcy podejrzewają, że profesor Snape wpuścił trolla, żeby odciągnąć uwagę od korytarza na trzecim piętrze, a sam chciał wykraść tajemniczą paczuszkę. Zbliża się pierwszy mecz quidditcha, podczas którego ktoś czaruje miotłę Harry’ego. Hermiona, sądząc, że to Snape, podpala jego szatę. Harry łapie znicza; Gryfoni wygrywają. Potem trójka przyjaciół udaje się do Hagrida, mówi mu o podejrzeniach, a gajowy niechcący mówi pewne tajemnicze nazwisko: „Nicolas Flamel”. Nadchodzą święta, Hermiona wyjeżdża, a Ron i Harry zostają, żeby poszukać czegoś o Flamelu.
Na Gwiazdkę Potter dostaje pelerynę-niewidkę, dzięki której może stać się niewidzialny! Chłopak zamierza skorzystać z tej szansy – w nocy udaje się do biblioteki. Jednak Filch słyszy czyjeś kroki i Harry, zmuszony do ucieczki, kryje się w klasie, w której stoi zwierciadło Ain Eingarp. Bohater widzi w niej swoich rodziców. Odwiedza tę salę także następnej nocy, zaprowadzając do niej Rona. Dzień później Weasley radzi mu, żeby tam nie szedł; Potter nie słucha go i w klasie z lustrem spotyka… Albusa Dumbledore’a. Dyrektor mówi mu, że zwierciadło zostanie przeniesione i prosi chłopaka, żeby tengo nie szukał.
Wkrótce Harry, Ron i Hermiona dowiadują się z jednej z książek, że Nicolas Flamel jest twórcą Kamienia Filozoficznego. Słyszą też straszną nowinę – następny mecz quidditcha ma sędziować Snape! Potter jednak łapie złotego znicza po 5 minutach, a po meczu jest świadkiem dziwnego wydarzenia – Snape szantażuje Quirrella (nauczyciela obrony przed czarna magią) i grozi mu. Przyjaciele zgodnie twierdzą, że nauczyciel eliksirów chce dowiedzieć się od Quirrella, jak dostać się do Kamienia.
Wkrótce Hagrid oznajmia im, że zamierza hodować smoka, co jest nielegalne. Po długich namowach gajowy daje się przekonać, żeby wysłać Norberta do Rumunii. Wszystko idzie zgodnie z planem, lecz nagle Harry i Hermiona zostają złapani przez Filcha. Niestety, chwilę później okazuje się, że po zamku chodził również Neville. Trójka pierwszoroczniaków traci w sumie 150 punktów oraz otrzymuje areszt – razem z Hagridem i Malfoy’em musi iść do Zakazanego Lasu. Potter dowiaduje się tam od centaura Firenzo różnych rzeczy o Voldemorcie, który najprawdopodobniej ukrywa się w Lesie.
Po tej przygodzie Potter nie ma wątpliwości – Snape chce wykraść Kamień Filozoficzny dla Voldemorta. Chłopiec zdaje pierwsze w Hogwarcie egzaminy. Wszystko byłoby dobrze, ale przypadkiem dowiaduje się również, że Hagrid powiedział Snape’owi, jak przejść obok Puszka, trójgłowego psa. Potter nie ma wątpliwości – musi ratować Kamień przed Voldemortem. Z pomocą przyjaciół udaje mu się ominąć psa, pokonać diabelskie sidła, złapać latający klucz, wygrać w szachy i wybrać odpowiedni eliksir, który pozwoli mu przedostać się do Voldemorta. Spodziewa się ujrzeć Snape’a, ale stoi tam… Quirrell!
Okazuje się, że Snape chciał uratować mu życie, a Quirrell służy Voldemortowi. Potter odważnie broni Kamienia, jednak potem traci przytomność. Budzi się w skrzydle szpitalnym – Kamień Filozoficzny został zniszczony, a Quirrell umarł! Gryffindor zdobywa Puchar Domów, ale bohater musi wrócić do domu Dursley’ów i z nimi spędzić wakacje.
