W poematach Homera „Iliadzie” i „Odysei” wojna trojańska została przestawiona jako rezultat porwania Heleny, żony króla Sparty, Menelaosa, przez trojańskiego królewicza Parysa. Ale uczeni wątpią, że to było powodem tej długiej, ciężkiej wojny. Mogło to byc tylko pretekstem dla zorganizowania wyprawy zdobywczej, natomiast prawdziwa przyczyna kryła się w przesłankach ekonomicznych lub geopolitycznych.
W przypadku Troi obie przesłanki były aktualne: miasto leżało bowiem na ważnym szlaku handlowym wiodącym przez Hellespont ku Morzu Czarnemu, oraz mogło czerpac olbrzymie zyski z opłat nakładanych na przepływające tamtędy statki handlowe. Może byc tak, że „Iliada” odzwierciedla w formie poetyckiej fakt historyczny, jakim jest spalenie Troi. Współcześni badacze mówią, że autor (lub autorzy) usiłował stworzyc obraz owej wielkiej przeszłości i zachowac pamięc o ostatnim chyba ważnym wydarzeniu w historii Achajów – podboju Troi i jednocześnie opromienic je mitem bohaterskim.