Historia Ziemi

perm — ostatni okres ery paleozoicznej. na półkuli pn., charakteryzujący się suchym, pustynnym klimatem, na półkuli pd. — lądolodami. Pod koniec permu wymarło ok. 50% istniejących wówczas gatunków zwierząt i roślin (m.in. trylobity).

skała, naturalne skupisko  minerałów. Ze względu na sposób powstania wyróżnia się  skały magmowe,  skały osadowe,  skały przeobrażone. Badaniem wewnętrznej budowy skał zajmuje się petrografia.

aktualizm geologiczny, uniformitaryzm, zasada wnioskowania, w myśl której procesy geologiczne w przeszłości Ziemi były zbliżone do obecnie obserwowanych; umożliwia odtwarzanie dawnych zdarzeń geologicznych na podstawie obserwacji zjawisk współczesnych; zasada a.g., obecnie powszechnie przyjmowana, została sformułowana przez J. Huttona i uzasadniona przez Ch. Lyella (1830); przeciwieństwo ekscepcjonalizmu.

skały magmowe, skały powstałe przez zastygnięcie  magmy (skały głębinowe, w których widoczne są kryształy minerałów, np.  granit) lub  lawy (skały wylewne, w których nie możemy odróżnić minerałów, np.  bazalt).

minerał, naturalny składnik skorupy ziemskiej o stałym składzie chemicznym i określonych właściwościach fizycznych. W przyrodzie znanych jest ok. 4000 minerałów, ale najważniejszą rolę odgrywa ok. 200 tzw. minerałów skałotwórczych, stanowiących gł. składniki  skał. Należą do nich między innymi: kwarc, skaleń, mika, kalcyt.

trzeciorzęd, starszy okres  kenozoiku, trwający od 65 do 1,8 mln lat temu. W tym czasie trwała  orogeneza alpejska, ukształtowane zostały gł. cechy obecnego układu lądów i mórz.

skały przeobrażone, metamorficzne, skały powstałe przez przeobrażenie (metamorfizm) istniejących skał w warunkach zwiększonego ciśnienia i temperatury panujących we wnętrzu skorupy ziemskiej ( Ziemi budowa), ale bez ich stopienia do postaci  magmy (np. wapień przeobraża się w marmur, granit w gnejs).