Humanizm w Piesniach i Fraszkach J. Kochanowskiego

Humanizm w Piesniach i Fraszkach J. Kochanowskiego. Fraszka – drobny utwór wierszem, czesto o charakterze zartobliwym, oparty na dowcipnym pomysle, odmiana epigramatu; nazwe wprowadzil Kochanowski. Tematem moze byc wszystko: milosc, pochwala rycerskiej smierci, dom, zart sytuacyjny, teza filozoficzna, same fraszki, slawa, zycie dworskie. – fraszki sa na , do , o jakiejs rzeczy, czlowieku, sprawie – sa rózne w róznych kategoriach wyszukane stylistycznie i skromne, liryczne, filozoficzne, satyryczne, powazne, wesole, przekorne, celne, aluzyjne, dlugie i krótkie, opisowo – ilustracyjne, wyznaniowo-liryczne lub dramatyzowane (rozbudowane dialogowo) – Kochanowski stworzyl wlasna odmiane gatunku, zwiekszajac jego pojemnosc, stosujac rózne rozmiary, kategorie, proponujac wszechstronnosc i uniwersalnosc tematyczna – zbiór spójny mimo niejednolitosci dzieki porzadkujacemu autorskiemu widzeniu swiata – oko pisarza wylawia rzeczy, ludzi, sprawy godne zauwazenia; dzieki umiejetnosci obserwacji i talentowi dostrzegania kazdego przedmiotu powstalo to, co mozna nazwac pelna renesansowa wizja swiata – zróznicowanie rozmiarów wiersza – wizerunki, zwierciadla, obraz kultury, zainteresowanie czlowiekiem i jego sprawami – zasada varietas zawieraja rózna materyje , przeznaczone sa dla róznych osób – fraszki to nie tylko wiersze poety, ale wszystko cokolwiek myslimy i cokolwiek czynimy bliskie Ekleziastowi vanitas vanitatum et omnia vanitas – galeria postaci, autoironia – zycie ludzkie jako komedia – w zbiorze tez refleksyjne wiersze-modlitwy np. Modlitwa o deszcz – poeta obserwatorem wielkiego widowiska, ale i czastka swiata – pisane po polsku i po lacinie (Foricoenia) Piesni – róznorodne – horacjanskie (tlumaczenia, adaptacje, wspólne motywy i filozofia) – renesansowe imitatio, nasladownictwo, poeta doctus mial dazyc do przescigniecia wzoru antycznego; najbardziej twórczym sposobem transpozycja starozytnych gatunków do literatury narodowej – natura jednym z tematów, dostrzegana w perspektywie czasowej (zmiana pór roku), przedstawiona jako lad i piekno, dostarcza wzruszen – czlowiek w perspektywie spolecznej, piesni biesiadne, motyw wina, radosci, zachecenie do uzywania zywota – sytuacje czlowieka w swiecie okreslaja. Bóg, fortuna i czas – stosunek czlowieka do Boga – stale obecny motyw przemijania, wartoscia zdolna przeciwstawic sie dzialaniu czasu jest cnota, stanowi sama w sobie nagrode i ona zapewni czlowiekowi miejsce w niebie – motyw zlotego srodka, poprzestawania na malym, wyrzeczenie sie bogactw – temat milosci – problem ojczyzny i dobrego obywatela – motyw szczesliwego zycia wiejskiego, wsi spokojnej – liryka religijna – podmiotem lirycznym hymnu, Czego chcesz od nas. Panie jest renesansowy humanista