„Pokolenie” (II)
Ukazane pokolenie Baczyńskiego. Podmiot liryczny przemawia w imieniu swojej generacji. Występuje 1 os. liczba. mng. „my, nas, o nas”. Utożsamia się z pokoleniem, z doświadczeniami, ukazuje dramat młodych ludzi urodzonych w wolnej Polsce, których los, historia i wydarzenia zmusiły do rezygnacji z uciech młodości. Otaczającą rzeczywistość dostrzega jako nieludzką i tragiczną. Ukazuje rozdarcie między urodą świata a koszmarem „Wiatr drzewa spienia | ziemia dojrzała, kłosy brzuch ciężki do góry unoszą”; „Tylko ze świerków na polu zwisa | głowa obcięta strasząc jak krzyk”. Zagrożona jest nie tylko ziemia, ale i niebo „ogromne nieba suną warkotami” – jest to często pojawiający się motyw w twórczości Baczyńskiego. Świat zamyka się w przerażającej apokalipsie. Obsesyjna jest wizja śmierci własnej i śmierci, której symbolem staje się krew umykająca z ciała przez rany. Nawet przestrzeń nie jest wolna od zagrożenia. Ukazuje szereg wartości istotnych dla człowieka takich jak: miłość, moralność, człowieczeństwo, litość i współczucie. Ich pokolenie zostało pozbawione tych wartości „Nas nauczono nie ma litości…?, zabrano im młodość i miłość „Nas nauczono. Nie ma miłości…”, Prześladują ich nocne koszmary „Po nocach śni się brat, który zginął, któremu oczy żywcem wykłuto, któremu kości kijem złamano”, swoje pokolenie nazywa złymi Troglodytami (ludźmi epoki kamienia łupanego). Pozostała im niepewność i puste serce „zostanie kamień – tak głaz”. Nie są pewni oceny historii. Nie wiedzą jak zostanie odebrane ich poświęcenie Ich obawy były prorocze. Po wojnie środowiska związane z AK były skazane na zapomnienie, potępienie i prześladowania. Poeta mówi, że historia stawia pokolenie przed wyzwaniem, z którym nie mogą sobie poradzić – walczą w słusznej sprawie, ale przecież zabijają. Obawia się „czy nam postawią, z litości, chociaż nad grobem krzyż” „jak korzeń skręcone ciała | żywcem wtłoczone pod ciemny strop” wypowiedź w imieniu wszystkich młodych ludzi, których „czas wielkiej próby”. Przyroda jesienią i trupy ludzkie. „Nas nauczono. Nie ma litości. (Sumienia, miłości, Trzeba zapomnieć…)”.K.K.Baczyńśki – Pokolen
