Andrzej Kmicic jest głównym bohaterem powieści Henryka Sienkiewicz pt.”Potop”. Posiada on bardzo złożoną osobowość w której znajdujemy wiele sprzeczności. Z jedenej strony reprezentuje postać awanturnika i zabijaki a z drugiej honorowego rycerza. W moich dalszych rozważaniach postaram sie przybliżyć jego sylwetkę.
Jest on przede wszystkim typowym przedstawicielem szlachty XVII wieku. Odważny, wesoły o bujnym temperamencie, zdolny do szlachetnych czynów i do wielkiej miłości. Początkowo ma naturę awanturniczą, jest porywczy i skłonny do „bitki i wypitki”, co psuje mu reputację. Kocha on żołnierskie rzemiosło, zabawę i piękne kobiety. Jego swawolne czyny uwypukla fakt zbezczeszczenia portretów przodków swej ukochanej Oleńki i napad na miejscową szlachtę. Zakochany Kmicic zostaje wówczas odrzucony przez dumną pannę, która nie przyjmuje uczucia od „hulaki i zdrajcy”. Kmicic decyduje się na desperacki krok porwania ukochanej, lecz przysparza mu to tylko więcej wrogów. Chcąc naprawić swe winy, udaje się do księcia Radziwiłła; tam, nieświadomy zdrady magnata, składa przysięgę wierności. Naiwny i gorliwy, porywczy i wierny ma przekonanie że przyczynia się do ratowania ojczyzny. Niesprzyjające zrządzenie losu czyni z niego zdrajcę. Uświadomiwszy sobie swą błędną drogę, prowadzony wyrzutami sumienia postanawia oczyścić się z win poprzez służbę Polsce lecz już jako Babinicz. Pod tym nazwiskiem bohater dokonuję serii szlachetnych czynów jak udział w obronie Jasnej Góry, gdzie z narażeniem życia niszczy szwedzkie działo zagrażające klasztorowi, osłonięcie własnym ciałem i uratowanie życia królowi Janowi Kazimierzowi pod Nowym Targiem, dowództwo nad nieustraszonym, zdecydowanym na wszystko oddziałem Tatarów i walki przeciwko Szwedom na terenie całego kraju. Ciężko ranny zostaje rozgrzeszony w kościele, w obliczu wszystkich swoich poprzednich wrogów oraz ukochanej Oleńki.
Znając już jego dzieje postaram się dokonać oceny jego sylwetki.
Moim zdaniem nie można jednoznacznie określić czy reprezentuje on postać rycerza badź warchoła gdyż w trakcie trwania akcji przeżywa on wewnętrzną przemianę z butnego, chełpliwego wodza przekształca się w prawego, wiernego królowi i ojczyźnie bojownika próbującego pochamować swą pychę i dumę który gorliwą służbą krajowi zamierza zatrzeć dawne grzechy. Odkłada dążenie do szczęścia osobistego i wszystkie siły poświęca dla ojczyzny.
Uważam iż jest on bardzo wartościowym człowiekiem który niemal od początku powieści dysponuje samymi zaletami. Jest odważny, pewny siebie, honorowy, kocha szczerze i jest przede wszystkim wierny. Niestety jak każda istota posiada też wady – jest zbyt porywczy, nie liczy się ze zdaniem innych oraz uwielbia hulaszczy tryb życia. Jednak sadzę iż jest to bardzo pozytywna postać gdyż w obliczu zagrożenia kraju, gdy trzeba podjąć ostateczną decyzję, wybierawłaściwą drogę. Gdyby Andrzej Kmicic żył w dzisiejszych realiach jestem pewna iż wyróżniałby się z tłumu i mógłby wielu rzeczy nas nauczyć gdyż posiadał on rzadko spotykane a niezwykle cenne cechy jak np.był wierny wobec przyjaciół, potrafił uznać czyjąś wyższość, starał sie swoim działaniem sprawić, żeby ludzie których skrzywdził, wybaczyli mu.
Jego losy symbolizują los ojczyzny; jego upadkowi moralnemu towarzyszy upadek narodu, a odrodzeniu – tryumf Polaków.
